معرفی کهن ترین بناهای اصفهان
آیا تا به حال در مورد شهری شنیده‌اید که تصور می‌شود نیمی از جهان را در خود جای داده است؟ جاذبه‌های اصفهان شهرت جهانی دارند و همین امر باعث شده تا این شهر لقب «نصف جهان» را به خود اختصاص دهد. کهن ترین بناهای اصفهان، بهترین راویان تاریخ این شهر هستند. در این نوشتار با سپنجا همراه باشید تا با یک تور سریع، با جاذبه‌های تاریخی شهر اصفهان آشنا شوید و با دیدن تصاویر باکیفیت با هر یک بیشتر آشنا شوید.
براسی اجاره سوئیت در اصفهان روی لینک کلیک کنید.
معرفی کهن ترین بناهای اصفهان
اصفهان شهر گنبدهای آبی، پل‌های تاریخی، گردشگاه‌های سلطنتی، کلیساهای نفس‌گیر، صنایع دستی بی‌نظیر، هنر مینیاتوری باورنکردنی، خانه‌های سنتی بی‌نظیر، رودخانه زاینده رود، کوه صفه و خیابان‌های سرسبز است. اصفهان عمدتاً زیبایی خود را مدیون دورانی است که پایتخت صفویه از قرن 17 تا 18 بوده است.
در اینکه اصفهان مهم‌ترین شهر گردشگری ایران است، شکی نیست. بناهای تاریخی این مقصد محبوب، به بیش از صد مورد می‌رسد و برخی از آنها بیش از هزار سال قدمت دارند. با سپنجا بمانید تا با هم سری به این بناهای قدیمی و پررمز و راز بزنیم.
1- میدان نقش جهان
داستان اصفهان از میدان نقش جهان که به میدان شاه یا میدان امام نیز معروف است آغاز می‌شود. زمانی که مقرر شد پایتخت سلسله صفویه(که از 1501 تا 1736 بر ایران حکومت می‌کرد) باید از قزوین به اصفهان منتقل شود، شاه عباس کبیر دستور ساخت بناهایی برای خاندان سلطنتی در اصفهان داد. اولین مورد از لیست کهن ترین بناهای اصفهان اولین محوطه‌ای بود که برای این تغییر ساخته و آماده شد. با احداث مسجد شاه در جنوب آن، مسجد شیخ لطف الله و مدرسه علمیه در شرق، بازار قیصریه در شمال و کاخ عالی قاپو در غرب، سه ستون پادشاهی در این میدان گرد هم آمدند. میدان نقش جهان یکی از کهن ترین بناهای اصفهان است.
طول میدان 560 متر و عرض آن 160 متر است. امروزه نه تنها می‌توانید از بناهای تاریخی قابل توجه شهر در اینجا دیدن کنید، بلکه می‌توانید در بازارهای آن نیز قدم بزنید. بازارهای هر طرف میدان به رشته خاصی از تجارت و صنایع دستی اختصاص دارد. به معنای واقعی کلمه چیزهای زیادی برای انجام و دیدن در میدان وجود دارد، فقط لطفاً حواستان باشد که در بازارها گم نشوید!
میدان نقش جهان اصفهان، شهرت و عظمت نصف جهان
2- مسجد شاه (مسجد جامع عباسی)
یکی از جاذبه‌های دیدنی و از کهن ترین بناهای اصفهان، مسجد شاه است. قبل از ورود به مسجد، به بالا نگاه کنید، آیا آنچه می‌بینید ماکت بی‌نظیری از بهشت نیست؟ ساخت مسجد در سال 1616 به پایان رسید. در آن زمان بزرگ‌ترین مسجد اصفهان بود و به عنوان مسجد جماعت عمل می‌کرد. از قسمت‌های مهم مسجد می‌توان به گنبدخانه، مدرسه ناصریه و مدرسه سلیمانیه اشاره کرد. این مکان مملو از داستان‌های بسیاری است و دارای ویژگی‌های مختلف است.
3- مسجد شیخ لطف الله
در ضلع شرقی میدان نقش جهان، مسجدی به ظاهر کوچک خواهید دید. این مسجد، مسجد شیخ لطف الله نام دارد و یکی از کهن ترین بناهای اصفهان به حساب می‌آید. از نبود مناره در نزدیکی ورودی تعجب نکنید، اینجا واقعا یک مسجد است. هنر مینیاتور ایرانی با قدرت تمام در سراسر مسجد به کار رفته است. در اینجا یکی از مرتفع‌ترین و زیباترین گنبدهای مساجد ایران را می‌بینید. از استفاده دقیق از ریاضیات در طراحی این مسجد شگفت زده خواهید شد. به عنوان مثال، در وسط اتاق گنبدی بایستید و یک کلمه بگویید. آیا می‌توانید صدای خود را تشخیص دهید؟
مسجد شیخ لطف الله اصفهان را بیشتر بشناسید!
4- کاخ چهل ستون
شاه نشین اصفهان تقریباً مترادف با کاخ چهل ستون است. چهارمین عضو لیست کهن ترین بناهای اصفهان یکی از جاذبه‌های گردشگری پربازدید در این شهر است. لحظه‌ای که وارد باغ کاخ می‌شوید، احساس می‌کنید که از دنیای بیرون جدا شده‌اید، گویی در حال قدم گذاشتن در قلمروی جادویی هستید. برخی از درختان اطراف کاخ به اندازه خود کاخ قدیمی هستند. کاخ خود یک بنای شگفت انگیز با 20 ستون است که این ستون‌ها در واقع دلیل نامگذاری کاخ به این نام هستند. کاخ چهلستون یکی از کهن ترین بناهای اصفهان است و فضای داخلی آن به طور کامل با نقاشی و نقاشی‌های دیواری پوشیده شده است. در دیوارهای بیرونی نیز، می‌توانید چند نقاشی اروپایی نیز پیدا کنید.
کاخ چهل ستون اصفهان، مشهورترین باغ سلطنتی
5- کلیسای جامع نجات دهنده مقدس (کلیسای جامع وانک)
اصفهان به خاطر اقامت هزاران خانواده ارمنی شهرت دارد. کلیسای وانک به عنوان قلب جامعه ارامنه اصفهان عمل می‌کند. نمونه‌های شگفت انگیزی از تلفیق هنر ارمنی و ایرانی و همچنین معماری را در این کلیسای جامع خواهید دید. هنگامی که اولین جامعه ارامنه در اینجا مستقر شدند، ساخت کلیسا را در سال 1606 آغاز کردند. کلیسا در سال‌های بعد بازسازی شد و کل ساختمان تا سال 1664 کامل نشد. چند قسمت به تدریج به کلیسای جامع اضافه شد. مطمئناً نقاشی‌های دیواری شگفت انگیز داخل کلیسا را در هیچ جای دیگری پیدا نخواهید کرد. علاوه بر کلیسا، مکان‌های جالب دیگری نیز در داخل کلیسای جامع وجود دارد.
6- پل خواجو
پل خواجو یکی از زیباترین پل‌های نه تنها اصفهان، بلکه کل ایران است. این پل در قرن هفدهم بر روی یک پل قدیمی دیگر ساخته شد. در طراحی پل از کاشی‌های رنگارنگ استفاده شده است که بر جذابیت آجری متقارن آن افزوده است. خواجو از کلمه خواجه گرفته شده است. این پل که یکی از کهن ترین بناهای اصفهان به حساب می‌آید دارای دو طبقه است که هر کدام اهداف متفاوتی داشته است. چند اتاق با طراحی دقیق نیز بر روی پل ساخته شده است. اتاقک‌های وسط پل توسط خانواده سلطنتی استفاده می‌شد. علاوه بر این، پل به مکانیزمی مجهز است که جریان آب را کنترل می‌کند.
پل خواجو اصفهان، تماشایی‌ترین پل روی زاینده رود
7- منارجنبان
یکی دیگر از بناهای خیره کننده و مسحور کننده اصفهان منارجنبان است. «منار» به مناره‌ها و «جنبان» به معنای تکان دادن است. این مناره‌های تکان‌دهنده مسافران بیشتری را بیش از آنچه تصور می‌شود به این منطقه از شهر آورده‌اند. مناره‌ها در قرن 18 ساخته شده‌اند. مسئله این است که هرگاه یکی از مناره‌ها تکان می‌خورد، تمام ساختمان از جمله مناره دیگر نیز می‌لرزد. شما به راحتی می‌توانید این حرکت را ببینید. این به دلایل مختلف اتفاق می‌افتد. با این حال، این روزها تعطیل است.
برای اجاره آپارتمان مبله در اصفهان از تیم سپنجا کمک بگیرید.
8- کاخ عالی قاپو
چگونه ممکن است ساختمانی 2 طبقه از جلو، 4 طبقه از طرفین و 6 طبقه از پشت ظاهر شود؟ تصورش سخت است! اما کاخ عالی قاپو یکی از این بناهاست. در قرن شانزدهم و رو به میدان نقش جهان ساخته شد. این کاخ زیبا یکی از برترین و کهن ترین بناهای اصفهان است. پادشاهان در بالکن ستون دار آن می‌نشستند و چوگان( یک بازی ایرانی) را در میدان تماشا می‌کردند. یک اتاق موسیقی نیز در این بنا وجود دارد. در زمانی که هیچ میکروفونی وجود نداشت، از یک روش معماری نابغه برای تقویت صدا در اینجا استفاده می‌شد!
9- آتشگاه – آتشکده زرتشتیان
آتشکده یا آتشگاه اصفهان مجموعه‌ای باستانی متعلق به دوره ساسانی است که بر روی تپه‌ای به همین نام در اصفهان، ایران واقع شده است. این تپه که حدود 210 متر از دشت اطراف بلند می‌شود، قبلاً به نام روستای نزدیک آنجا مراس یا مارابین نامیده می‌شد. این سازه دارای گنبدی بلند برای محافظت از آتش بود. نام قلعه ماربین مربوط به کلمه مهر به معنای خورشید است که اشاره‌ای به مکانی دارد که می‌توان خورشید را بهتر دید. به خاطر همین دلایل ما نام این اثر را در لیست کهن ترین بناهای اصفهان قرار دادیم.
10- کاخ هشت بهشت
یکی از آثار باقی مانده از دوران صفویه کاخ هشت بهشت است. معماری درخشان آن در کنار طراحی و تزئینات آن را به یک قصر افسانه‌ای تبدیل کرده است. این یکی دیگر از کهن ترین بناهای اصفهان است و دارای چهار نمای مختلف است که هر یک از یک زاویه خاص قابل مشاهده هستند.
اطلاعات بیشتر درباره: عمارت هشت بهشت اصفهان
11- پل شهرستان
شهرستان قدیمی‌ترین پل اصفهان است. این پل در همسایگی روستایی به همین نام قرار دارد. باستان شناسان بر این باورند که در زمان ساسانیان و هخامنشیان ساخته شده است. در قسمت شمالی پل ساختمانی متعلق به قرن هجدهم وجود دارد که به عنوان عوارضی استفاده می‌شده است.
12- آتشکده کوه سنگی
آتشکده مذکور را می‌توان یکی دیگر از کهن‌ترین میراث تاریخی اصفهان دانست. در فاصله کوتاهی از زاینده رود قرار گرفته است و توجه افراد را به برجسته بودن در دشت‌های غربی اصفهان جلب می‌کند. بالای کوه سنگی منقلی گرد و بزرگ سفالی با تعدادی شکاف وجود دارد. از جایی که آتش حتی در بالاترین نقطه این مجاورت روشن شده بود و حتی از فاصله دور قابل مشاهده بود. دیوارهای آتشکده نوعی سکو است که به تدریج از پایه شروع می‌شود و در قسمت فوقانی فضای وسیعی را به دست می‌آورد و به این ترتیب فضایی برای برگزاری مراسم مختلف فراهم می‌کند.
13- پل مارنان
پل مارنان یکی دیگر از کهن ترین بناهای اصفهان است. این پل کرانه‌های شمالی و جنوبی زاینده رود را به هم متصل می‌کند. این بنا بازمانده دوران صفویه است و امروزه بارها مورد تعمیرات قرار گرفته است.
14- پل سعادت آباد
عرض پل مذکور باریک و در طول 147 متر است. بر روی رودخانه زاینده رود و بین دو پل الله وردی خان و خواجو ساخته شده است. همان بازمانده از شاه عباس دوم است. این پل، باغ‌های سلطنتی در کرانه‌های شمالی و جنوبی زاینده رود را به باغ‌های سعادت آباد و دیگر بناهای معروف متصل می‌کند. علاوه بر این که گردشگاهی برای خانواده سلطنتی، فرماندهان، نخبگان و فرستادگان ویژه است.
15- تالار اشرف
این بنا در داخل کاخ است و در زمان شاه عباس دوم به کمک داربست ساخته شده است. سقف آن مسطح است و ستون‌های ضخیم و بلندی دارد که با طلا پوشانده شده است. بنای مذکور حدود پنجاه سال پیش به منظور جلوگیری از تخریب آن تحت تعمیر قرار گرفت.
16- مناره مسجد علی
مناره مسجد علی هم از کهن ترین بناهای اصفهان است. این مناره در میدان باستانی اصفهان در نزدیکی مسجد علی قرار دارد و از بناهای قرن ششم هجری قمری است. آجرکاری‌های ظریف و کتیبه‌هایی به خط کوفی در همین مورد نمایش داده می‌شود.
17- مدرسه چهارباغ (سلطانی)
این مدرسه در اواخر سلطنت شاه سلطان حسین صفوی در سال های 1116-1126 هجری قمری برای علوم حوزوی ساخته شد. آثار هنری گنبد آن از کاشی و درب باشکوه ورودی آن اثر هنری بی‌بدیل است که با طلا و نقره آراسته شده است.
18- کلیسای بیت اللهم
این کلیسا در میدان جلفا قرار دارد و توسط فردی ارمنی به نام خواجه پطروس ولی جانیان ساخته شده است. پرتره او روی دیوار کلیسا است.
بیشتر بخوانید: فهرست خانه های قدیمی اصفهان
19- کبوترخانه‌ها یا برج‌های کبوتر اصفهان
کبوترخانه یا برج کبوتر و یا از این قبیل برجک‌ها در نواحی کشاورزی اصفهان به وفور یافت می‌شود. اینها با هدف جمع آوری فضولات این پرندگان ساخته شده‌اند. برجک‌ها با گنبدهایی با شکاف پوشانده شده‌اند تا دسترسی و خروج این پرندگان را تسهیل کرده و آنها را به لانه‌هایشان در این سازه هدایت کنند. این بناها از کهن ترین بناهای اصفهان هستند.
کبوترها می‌توانستند به راحتی در داخل برج‌ها پرواز کنند. فضولات آنها که حاوی مقادیر قابل توجهی عناصر مانند نیتروژن است در برج جمع آوری شده و سپس برای زمینهای کشاورزی که قبلاً در اطراف برج‌های کبوتر قرار داشتند استفاده می‌شد. نیتروژن موجود در فضولات کبوتر نقش موثری در رشد گیاهان و سبزیجات دارد. اینها نمونه‌های بارز معماری ایرانی هستند و با آجر و گچ ساخته شده‌اند. در حال حاضر بالغ بر 200 کبوترخانه در استان اصفهان وجود دارد.
20- قبرستان تخت فولاد اصفهان
تخت فولاد نام قبرستانی در اصفهان است که گمان می‌رود محل دفن یوشع، پیامبر یهود باشد. پیدایش این گورستان مشخص نیست، اما شواهد موجود آن را به دوران قبل از اسلام مرتبط می‌کند. تعداد زیادی از مشاهیر مدفون و آثار تاریخی ارزشمند، این گورستان را به یک مکان مهم فرهنگی و تاریخی تبدیل کرده است. این قبرستان که یکی از کهن ترین بناهای اصفهان است، قبل از سلسله صفویه محل تجمع دراویش برای برگزاری مراسم خود بوده است. خانقاهی نیز در این قبرستان ساخته شد که به بابا رکن‌الدین شهرت داشت.
در زمان صفویه کاروانسرایی در کنار این گورستان ساخته شد که آخرین محل سکونت کاروان‌هایی بود که از جنوب وارد اصفهان می‌شدند. تخت فولاد در دوره صفویه برای دفن مقامات طراحی شد، اما پس از آن به قبرستان عمومی تبدیل شد. تخت فولاد گنجینه‌ای با آثار هنری گوناگون از جمله معماری، تذهیب، کاشی کاری، خوشنویسی، حجاری، شعر، نقاشی و طراحی از دورههای مختلف اصفهان است.
21- حمام شاهزاده‌ها اصفهان
حمام شاهزاده‌ها در اصفهان در پررونق‌ترین دوره این شهر یعنی دوران صفویه ساخته شده است. این بنای تاریخی شگفت‌انگیز در بازار سنتی اصفهان و در کنار بسیاری از جاذبه‌های دیگر مانند مسجد جامع اصفهان واقع شده است، بنابراین با رفتن به آنجا این شانس را دارید که در یک روز از شگفتی‌های فراوان دیدن کنید. گمان می‌رود که شاهزاده‌ای دستور ساخت حمام شاهزاده را داد و سپس آن را به مدرسه‌ای اختصاص داد. این بنا از کهن ترین بناهای اصفهان است.
دو زاویه تاج دار زیبا در دروازه ورودی حمام شاهزاده پذیرای ورود ورود کنندگان به آن است. با عبور از راهرو، از کاشی کاری‌های خیره کننده آن دوران شگفت زده خواهید شد. سربینه، قسمت ویژه‌ای که ورودی را از سایر بخش‌ها جدا می‌کرد، با کاشی‌های سفید، سبز و فیروزه‌ای، حوض هشت ضلعی و نقاشی با ویژگی‌های مختلف تزئین شده است. گرمخانه مکانی برای گرم نگه داشتن حمام و درهای داخلی حمام شاهزاده نیز دارای طرح‌های خارق العاده زیادی است.
22- مسجد هفتشویه
مسجد هفتشویه به عنوان مسجدی تاریخی که قدمت آن به دوران سلجوقیان می‌رسد در روستای هفت شویه خوراسگان در شمال شرقی اصفهان قرار دارد. بنا بر شواهد، شالوده این مسجد عمدتاً از خشت و از نظر نمای بیرونی آجری بوده است. این مسجد باستانی را نیز از مسجدهای کلاسیک دو ایوانی سلجوقی دانسته‌اند که در قرن پنجم هجری بنا شده است. قابل توجه‌ترین قسمت مسجد هفتشویه، محراب آن است که حدود هفت قرن قدمت دارد و برخلاف بقیه مسجد، دست نخورده باقی مانده است. در واقع در دوره سلجوقیان هنر گچ بری به ویژه هنر گچ بری محراب به طرز درخشانی شکل گرفت و بی‌عیب و نقص اجرا شد. مسجد هفتشویه از کهن ترین بناهای اصفهان است.
در تزئینات گچی بالای محراب از رنگ اخرایی و در زیر آن از رنگ سبز لاجوردی استفاده شده است. طبق اسناد تاریخی و شواهد باستان شناسی، لازم به ذکر است که تزیینات گچی هفتشویه مربوط به دوران ایل کهنید است. در نوار اطراف محراب آیه الکرسی به خط ثلث و دور محراب سوره فاتحه به خط کوفی و همچنین آیات 51 و 52 سوره قلم گچ بری شده است. مسجد هفتشویه به عنوان یک میراث فرهنگی در طول تاریخ تا حد زیادی تخریب شده است و در حال حاضر برای نجات از فراموشی نیازمند توجه و نوسازی است.
23- آرامگاه الراشد بالله
آرامگاه الراشد بالله یکی از کهن ترین بنا های اصفهان است که در قرن شش هجری قمری ساخته شده است. این بنا که می‌توان تاریخ ساخت آن را به نهصد سال قبل از دوران سلجوقی نسبت داد، در شمال زاینده رود، در کنار پل واقع شده است.
الراشد یکی از خلیفه‌های عباسی بود که در بغداد زندگی می‌کرد. او از سال 529 تا 530 هجری قمری یعنی سال‌های 1135 تا 1136 میلادی در همین مکانی که الان به عنوان آرامگاه شناخته می‌شود حکومت کرد. این خلیفه که سی امین خلیفه‌ی عباسی بود با سلاطین سلجوق وارد جنگ شد و بعد از کشته شدن پدرش در سال 529 حکومت شهر بغداد را بدست گرفت. الراشد بالله در مدت حکومت 9 ماهه‌اش مدام در ترس و استرس بود و وقتی مسعود سلجوقی وارد بغداد شد، از بغداد فرار کرده و در اصفهان پناه گرفت. او سرانجام در اصفهان به دست گروه حشاشین یا حشیشیه که قاتلانی از گروه اسماعیلیه بودند به قتل رسید.
سال 1316 ه.ق سالی بود که “افتخارالدوله” یکی از بانوان قاجار به بازسازی این بنا پرداخت. معماری آرامگاه الراشد بالله گنبدی شکل است و جنس مصالح ساخته شده در آن از آجر است. از تزئینات این آرامگاه گنبدی فقط می‌توان به گل‌های سفیدِ رنگ آمیزی شده اشاره کرد. نمای این ساختمان همانند سایر بناهای دوران سلجوقی آجری و ساده است و نمی‌توان هیچ تزئین خاصی را روی آن مشاهده کرد.
وجود قطعه کاشی‌های فیروزه‌ای رنگ بر گنبد که بنظر می‌رسد در یکی دو قرن اخیر بر روی بنا نصب شده‌اند حاکی از آن است که مردم این قریه در ابتدا گمان می‌کردند که راشد یک امامزاده است؛ به همین دلیل این کاشی‌های فیروزه‌ای را روی گنبد نصب کرده بودند اما به مرور به علت مراقبت نکردن از بین رفته‌اند و اثراتی از آنها به جا مانده است.
تجربه لذتی تکرار نشدنی در بهترین رستوران های اصفهان
24- آرامگاه بابا قاسم
یکی دیگر از کهن ترین بنا های اصفهان که در دوره‌ی ایلخانی ساخته شد، آرامگاه بابا قاسم است که در محله‌ی شهشهان اصفهان واقع است. بابا قاسم از عارفان قرن هشتم است که به علت محبوبیت بسیار در بین مردم به‌عنوان “بابا قاسم” معروف شد.
بابا قاسم سال‌های سال در بین مردم اصفهان زندگی می‌کرد و در مدرسه‌ای که با نام خودش ساخته شده بود در محله‌ی طوقچی تدریس می‌کرد. پس از اینکه این عارف محبوب وفات پیدا کرد، در مکانی نزدیک به همین مدرسه دفن شد. یکی از شاگردان بابا قاسم با عنوان “سلیمان ابن طالوت دامغانی” که ارادتی ویژه به باباقاسم داشت، برای او مقبره‌ای زیبا بنا کرد.
معماری گنبد این بقعه‌ی دلنشین هرم مانند و به صورت هشت ترَک است که در قسمت‌هایی از آن می‌توان آیات الهی را با خطوط بنایی و کاشی‌های لاجوردی معرق شده بر زمینه‌ی آجری مشاهده کرد و مجذوب این فضای معنوی شد. همچنین جملات و عبارات مذهبی را می‌توان در قسمت گردنه‌ی گنبد هم مشاهده کرد. بر سردر این مقبره می‌توان کتیبه‌ای تاریخی را دید؛ سطحی سفید رنگ با زمینهای لاجوردی و نوشته‌هایی با خط ثلث ترکیب خیره کننده‌ای را به وجود آورده‌اند؛ در قسمتی از این کتیبه هم می‌توان نام بابا قاسم، بانی مقبره و سال 741 ه.ق را مشاهده کرد.
در داخل بنا یک شبستان زیبا وجود دارد که طاق آن به صورت فوق‌العاده‌ای مقرنس کاری شده است. در داخل این شبستان می‌توان دو کتیبه را مشاهده کرد که با کاشی معرق کاری شده‌اند.
در قسمت داخلی آرامگاه بابا قاسم قبری وجود دارد که متعلق به پهلوان میرزا علی است؛ روی این قبر اسامی چهارده معصوم نوشته شده است و تاریخ فوت این شخص به سال 985 ه.ق برمی‌گردد. وجود قبر این دو شخصیت در این آرامگاه فضای معنوی‌ای را به وجود آورده است که بسیار دلنشین است.
25- آرامگاه پیر بکران
آرامگاه پیربکران که از کهن ترین بنا های اصفهان به شمار می‌رود، مقبره‌ی “محمد بن بکران” از عارفان شیعه و رجالِ مشهور نیمه‌ی دوم قرن 7 ه.ق است. این آرامگاه برای محمد بن بکران حکم مدرسه، محل عبادت و خانه را داشته است؛ او در اتاقی که چله خانه نام داشت زندگی می‌کرد و در محوطه‌ی بیرونی تدریس می‌کرد. پس از اینکه آوازه‌ی کرامات محمد بکران به گوش مردم و حاکمان شهر می‌رسد و مورد توجهشان قرار می‌گیرد، بعد از فوت او ساختمانی 3 طبقه را به عنوان مقبره‌ی این عارف بنا می‌کنند.
سبک معماری این آرامگاه آذری است و محوطه‌ی آن به 4 قسمت ایوان، رواق، چله خانه و آرامگاه تقسیم شده است. از ویژگی‌های منحصر به فرد این بنا می‌توان به نوع مصالح آن اشاره کرد که عبارت‌اند از آجر، خشت و سنگ. علت منحصر به فرد بودن این ویژگی هم در این است که در شهر اصفهان از خشت و آجر در ساخت بناها استفاده می‌شده است.
برای بازدید از بقعه باید از قسمت رواق که در واقع ورودی محوطه‌ی بقعه است گذر کرد؛ این رواق دارای سقف است و کاشی کاری‌های زیبایی دارد که برای پایداری باید مرمت شوند. بعد از ورود به ایوان یا صحن می‌توان طاق بلند آن را مشاهده کرد. این محوطه از سمت غرب، شرق و شمال محفوظ است؛ اطراف ایوان با گل بوته‌ها و شاخ و برگ‌هایی زیبا همراه با نوشته‌هایی با خط کوفی گچ‌بری و تزئین شده است. در ضلع جنوبیِ این ایوان همچنین می‌توان محرابی را مشاهده کرد که روی آن با نقش‌های هندسی و سایر تزئینات، آیت‌الکرسی و سوره‌ی انسان را حک کرده‌اند.
26- بازار قیصریه اصفهان
بازار قیصریه یکی از مرکزهای خرید و فروش بزرگ و مجلل دوران صفویه است که در اصفهان واقع است. شاردن و ناصر خسرو از جهان‌گردانی بودند که این بازار را توصیف کردند؛ آنها علت برگزیدن عنوان قیصریه برای این بازار را شباهت آن به یک بنای تاریخی در آسیای صغیر که همان ترکیه امروزی است بیان کرده‌اند.
بازار قیصریه بخشی از بازار بزرگ اصفهان است که ورودی‌های مختلفی دارد. سردر بزرگ این بازار که در سال‌های 1011 تا 1029 ه.ق احداث شده در قسمت شمالی میدان امام قرار گرفته است. نقاشی‌ای که بر سردر این بازار کشیده شده از با ارزش‌ترین نقاشی‌های زمان صفویه است. در قسمت بالایی این تابلوی نقاشی دم اژدها، ببر یا شیر و دو مرد که تیرانداز هستند با نیم تنه دیده می‌شوند. ساعتی که در قلعه‌ی پرتغالی جزیره هرمز قرار داشت به همراه ناقوسِ دیر هرمز که پس از فتح جزیره وارد اصفهان شد در قسمت بالایی این سردر نصب شده‌اند.
این بازار در حال حاضر دارای 2 طبقه است اما در گذشته‌ای نه چندان دور 3 طبقه داشت که طبقه‌ی سوم آن به نقاره خانه اختصاص داشت و اوقات روز با صدای موسیقی اعلام می‌شد. طبقه‌ی دوم آن مختص امور بازرگانی و دفتری و طبقه‌ی اول مخصوص بازاری‌هایی بود که اجناسشان را در مغازه‌ها به فروش می‌رساندند. دو سکوی بزرگ در دو طرف آن محل فروش محصولات جواهر فروشان و زرگران در گذشته بود. در گذشته از این بازار مجلل بازارهای دیگری هم منشعب می‌شد که برخی از آنها در حال حاضر نیز در حال فعالیت‌اند و به شغل‌های مختلف اختصاص دارند.
نام دیگر بازار قیصریه بازار “شاهی” است؛ این بازار در زمان صفویه یک بازار بین‌المللی فروش پارچه بود که شرکت‌های خارجی تجاری هم در آن غرفه داشتند. بازار قیصریه به 4 بخش چارسوی بازار، ضرابخانه و کاروانسرای شاهی تقسیم می‌شود.
آشنایی با بهترین مکان های خرید اصفهان
27- حمام جارچی
حمام جارچی هم یکی دیگر از کهن ترین بناهای اصفهان است که قدمتی 450 ساله دارد و به عهد صفویه برمی‌گردد. نام حمام جارچی در واقع “حمام جارچی باشی” است که به دست ملک سلطان، جارچی باشی شاه عباسِ اول، ساخته شد و به همین دلیل به این عنوان مشهور شد. حمام جارچی باشی که بزرگ‌ترین حمام اصفهان هم به شمار می‌رود در زمان فعالیت‌های ساخت و سازی میدان نقش جهان اصفهان ساخته شد. این بنا همزمان با ساخت مسجد جارچی باشی در دل بازار بزرگ اصفهان ساخته شد. ملک سلطان علاوه بر مسجد و حمام سرای جارچی و کاخ جارچی را هم ساخت اما کاخ جارچی به طور کامل از بین رفته است.
حمام جارچی تا سال 1359 ه.ش در حال فعالیت بود؛ اما بعد از آن تاریخ به حمام نیمه خرابه‌ای تبدیل شد که معتادان در آنجا جمع می‌شدند. اما سرانجام در سال 1382، حمام جارچی به همت خیری خیرخواه و علاقه‌مند به اصفهان، مرمت شد و کمی از آن حالت قبل درآمد.
حمام جارچی به بخش‌های چال حوض، گرمینه، سربینه و رختکن در دو بخش زنانه و مردانه تقسیم شده بود و همه می‌توانستند با هزینه‌ای ناچیز از این حمام استفاده کنند. سقف‌های گنبدی، طاق‌های زیبا، روزنه‌های گنبد که نور داخلی حمام را تامین می‌کنند، شیشه‌های منعکس کننده‌ی نور، فواره‌های زیبای درون حوض، کاشی کاری‌های آراسته، جوی‌های باریک کف حمام و سیستم گردشِ آب آن از جذابیت‌های فوق‌العاده‌ی این بنای تاریخی هستند.
حمام جارچی باشی در حال حاضر یک موزه-رستوران بی‌نظیر سنتی است که با عنوان “ملک سلطان جارچی باشی” بهره برداری شده و به یک مجتمع گردشگری بزرگ تبدیل شده است که گردشگران بسیاری به بازدید از آن می‌پردازند.
سخن آخر
در این مقاله از سپنجا درباره کهن ترین بناهای اصفهان صحبت کردیم. 27 بنای تاریخی و دیدنی این شهر را معرفی کردیم. همانطور که مشاهده کردید، اصفهان صاحب بناهای زیادی از دورههای مختلف تاریخ است. بناهای که هر یک ویژگی‌های معماری خاص خود را دارند و امروزه گردشگران زیادی را به سمت اصفهان می‌کشانند. اگر به مکان‌های تاریخی علاقه‌مند هستید، کهن ترین بناهای اصفهان شما را به هر آنچه که نیاز است در مورد دورههای مختلف تاریخ کشورمان بدانید می‌رسانند.
