
اقامت در روستای اورامان
استان زیبای کردستان که در غرب کشور ایران واقع شده، دارای جاذبههای دیدنی و تاریخی بسیاری است که از جمله مکانهای دیدنی این استان میتوان به روستای اورامان اشاره کرد. این روستا که به آن هورامان نیز میگویند در یک منطقهای کوهستانی واقع شده است که یک شگفتی نهفته در دل کوههای کردستان است. اورامان میان دو استان کرمانشاه و کردستان قرار گرفته و همچنین در مرز بین کشور ایران و عراق است.
رودخانههای زیادی مثل لیله و سیروان از این روستا عبور میکنند که به زیبایی هر چه بیشتر آن افزودهاند. علاوه بر رودخانهها، دیدن آثار تاریخی به جای مانده از گذشتگان و استراحت در طبیعت سرسبزش حال و هوای شما را عوض خواهد کرد. در این مقاله سپنجا قصد دارد تا این روستای زیبا و تاریخی را به شما معرفی کند؛ پس برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
معرفی روستای اورامان
اورامان یک منطقه تفریحی و گردشگری در غرب استان کردستان، شهرستان سروآباد و در بخش اورامان قرار گرفته که از سمت غرب به کشور عراق و از جنوب هم به استان کرمانشاه ختم میشود. فاصله این روستا تا مریوان که آن هم یک مکان تفریحی است حدود 75 کیلومتر خواهد بود. اورامان یک بخش مشترک بین کشور عراق و ایران است که با تماشای دشت سرسبز و پر پیچ و خم با رودهای فراوانی که دارد، دل هر بینندهای را میلرزاند.
چشمههایی معروف این منطقه شامل رود لیله و سیروان است که این دو رود در یک مکانی در نزدیکی عراق به هم پیوند میخورند که به آن دروله میگویند. علت اینکه این روستا را روستای هزار ماسوله مینامند این است که خانههای این منطقه به صورت پلکانی و خشکهچین ساخته شدهاند که جنس آنها از سنگ است. اورامان در بخش اورامان قرار دارد که بیشتر مردم آن برای زندگی به شهرهای اطراف مانند سنندج، تهران، کرمانشاه، مریوان و… روی آوردهاند.
این روستا از دو قسمت تشکیل شده که یک قسمت بزرگ آن جزئی از استانهای کردستان و کرمانشاه است و قسمت کوچکتر به شهر حلبچه در عراق مربوط میشود. این مکان در اصل دارای سه بخش به نامهای لهون، ژاورود و هورامان تخت است که به این سه قسمت تقسیم شده است.
برای اجاره سوئیت در مریوان روی لینک کلیک کنید.
اورامان به چه معناست؟
روستای اورامان را «هورامان» نیز میخوانند که اهالی این روستا به زبان محلی و سنتی خودشان آن را «ههورامان» مینامند. نام اورامان از دو بخش تشکیل شده است یکی هورا و دیگری هم مان که برخی از مردم روستا معتقدند که این کلمه هورا همان اهورامزدا بوده است. اگر کلمه هور از هورامان را بخواهیم معنی کنیم، به معنای خورشید است و کلمه مان هم به معنای خانه خواهد بود که در نهایت معنای آن جایگاه و یا خانه خورشید است.
اهالی روستا بر این باورند که این منطقه در گذشتههای دور یکی از مراکز حکومتی بوده است و نام تخت اورامان هم از این قاعده مستثنی نیست که به تخت حکومتی معنا میشود. طبق بررسیهایی که باستان شناسان انجام دادهاند و کشف وسایل مسی قدیمی متوجه شدند که قدمت این منطقه به دوره مس یعنی 6 هزار سال پیش میرسد.
طبق سابقه مرکزیت شهری این روستا گفته شده که به دوران حکومت ساسانیان برمیگردد و با وجود کتیبهای مربوط به زمان آشور که در آن دیده شده سندی دیگر بر کهنگی و قدیمی بودن این روستا است. اینکه اورامان به زمان ساسانیان هم مربوط میشود یا نه! هنوز در دست تحقیق و بررسی است که تاکنون اطلاعات دقیقی از آن اطلاعرسانی نشده و تمام این نامها و آداب و رسومات سنتی، نشان از باستانی بودن این روستا دارد.
تاریخچه روستای اورامان
طبق مدارکی که به دست رسیده مردمانی در سالهای خیلی دور در نزدیکی دهستانهای اسپریز، هجیج و ناو میزیستهاند که با کشف وسایلی مثل اجاق و استخوانهایی که به اسکلت بز کوهی شباهت داشته متوجه شدند که این وسایل خاص و عجیب به دوران انسانهای غار نشین برمیگردد؛ یعنی قدمت اورامان را طبق این مدارک بدست آمده حدود 40 هزار سال پیش تخمین زدهاند.
از استخوان انسانهای نئاندرتال که در غار بیستون و شانیدر پیدا شده و استخوانهای عجیبی که در غارهای گیلان و مرو کشف شده خیلی راحت میتوان فهمید که قدمت چند هزار ساله دارد. خیلی از افرادی که به این منطقه مهاجرت کردند بازمانده همان افرادی هستند که در غار کناچه پیدا شدند.
علاوه بر این موارد یک گور سنگی بزرگ با یک گنبد در بالای آن و همچنین خانههای عجیب و غریبی در اطراف دهستان روآر پیدا شده که نشان میدهد مربوط به زمان عصر آهن بوده و قدمت آن را 3000 سال برآورد کردهاند. یک کتیبهای در حوالی روستای تنگیور پیدا شده که به زمان آشوریها بازمیگردد که تصویر فرمانروای آشوریها (سارگون دوم) روی این کتیبه هک شده است.
نوشتهای به خط میخی در حوالی همین منطقه وجود دارد که در مورد حمله فرمانروا به زاگرس و مناطق اورامان بوده است و این خط میخی را کارشناسان و باستان شناسان را ترجمه کردهاند. نوشتههایی به زبانهای یونانی و پهلوی بر روی پوست حیوانات حکاکی شده است که مربوط به زمانهای سلوکیان و اشکانیان است.
اینطور که به نظر میرسد در آن دوران معاملات خرید فروش را بر روی پوست حیوانات هک میکردند که این پوستها در اصل اسناد مدارک مهمی بودهاند که پیشینه این پوستها به 120 سال میرسد. در گذشته این آثار تاریخی که در ظروفی نگه داشته شده بودند توسط دکتر سعید کردستانی به یک انگلیسی هدیه داده میشوند که اکنون این وسایل باارزش در موزههای آن کشور هستند.
پوشش گیاهی و آب و هوای اورامان
روستای اورامان در یک منطقه کوهستانی قرار گرفته که از جمله مکانهای دیدنی مریوان به حساب میآید. طبیعت سرسبز و چشمههای خروشان باعث شده تا دامپروری و کشاورزی در این منطقه رونق بسیاری داشته باشد و مردم از این طریق کسب درآمد کنند. اورامان از نظر پوشش گیاهی جنگلهای وسیعی دارد که گیاهان و خوراکیهایی مثل کنگر و ریواس رشد میکنند و درختانی مانند گردو، بلوط، زالزالک، انجیر و پسته هم در این روستا مشاهده خواهید کرد.
مردم اورامان چگونهاند؟
روستای اورامان در ابتدا تنها یک روستا بود اما بعدها با افزایش جمعیت به بخش تبدیل شد. طبق آمار بدست آمده جمعیت این بخش در سال 1390 نزدیک به 2800 نفر بوده است. زبان مردم این منطقه اورامی یا همان گورانی است و از مسلمانان سنی مذهب هستند. مردمان این منطقه لباسهای محلی کردی زیبایی به تن میکنند که در طرحها و رنگهای مختلفی هم هستند.
زنان این روستا شال، کلاه، کلنجه و جانی و مردان آنها هم کلهبال، پانتول، فرنجی، چوخه و دستار میپوشند. از صنایع دستی این منطقه میتوان به نمد، گلیم، گیوه، ظرفهای چوبی و سجاده اشاره کرد که اینها همه ساخته دست مردم این روستا است که بیشتر زنان روستا به این کارها مشغول میشوند و به درآمدی هم میرسند.
معماری خانههای روستای اورامان
خانههای اورامان طوری طراحی شدهاند که به صورت هرمی دیده میشوند و در رأس این هرم یک قلعهای کهن و باستانی وجود دارد. خانههای این روستا روی تپههای کوه به صورت پلکانی ساخته شدهاند طوری که پشت بام هر خانه حیاط خانه پشتی میشود، به همین دلیل به این روستای زیبا، روستای هزار ماسوله میگویند. دیدن این خانهها در فضای سرسبز کوهستان، تصویری رویایی را رقم میزند.
مراسم پیرشالیار در اورامان
با خانههای عجیب و غریب و جذابی که این روستا دارد باید انتظار داشت که مراسم های خاصی هم در این منطقه برگزار میشود. خیلی از افراد به این روستا کوچ میکنند و یک منطقه ییلاقی برای آنها محسوب میشود. یکی از مراسم های معروفی که هر سال در فصل زمستان برگزار میشود مراسم پیرشالیار است.
اهالی روستا با نواختن موسیقیهای عرفانی و پوشیدن لباسهای رنگارنگ و خاص کردی در این مراسم حضور پیدا میکنند و به برگزاری مراسم هایی مثل طبخ آش و… میپردازند. پیرشالیار یکی از بزرگان این منطقه بوده است که در آن زمان به گستردهتر شدن دین اسلام کمک شایانی کرده است و دین اسلام را در این منطقه ترویج داد. هر ساله در دو فصل از سال مراسمی برای بزرگداشت این مرد بزرگ گرفته میشود.
پیرشالیار از مریدان و دوستان عبدالقادرگیلانی بود و هماکنون مقبره آن را در انتهای جاده روستای اورامان خواهید دید. چیزی در تمام مراسمات مردم روستا جلب توجه میکند، آداب و رسوم و اعتقادات آنها است که ریشههایی از اعتقادات و باورهای زرتشتیان و باستانیان کهن دارد. پیشینه این روستا به زمانهای خیلی دور برمیگردد که اکنون هم بر روی آداب و رسوم خود باقی ماندهاند.
این مراسمات به باورهای اسلامی گره خورده و این آداب سنتی را مربوط به آن میدانند که شامل آش خوردن، قربانی کردن دام، شب نشینی، دف زدن، خواندن دعا و شعر و همچنین رقصیدن و پایکوبی است. امروزه این مراسمات کمرنگتر شده و به اندازه قبل شلوغ نیست و شاید علت آن کم شدن اعتقادات و باورها باشد.
مسیر رسیدن به روستای اورامان
در هر جای دنیا که باشید میتوانید به این روستا آمده و از شگفتیهای آن دیدن کنید. اگر از تهران بخواهید به این روستا سفر کنید دو مسیر را پیش روی خود دارید که یکی از آنها 646 کیلومتر خواهد بود و طی کردن این مسافت 8 ساعت و نیم زمان میبرد. مسیر دوم که راه را برایتان طولانیتر میکند، 726 کیلومتر راه خواهد بود که از لحاظ زمانی معادل 9 ساعت و نیم است.
برای رسیدن به این روستا باید از شهر ساوه و سپس همدان عبور کنید تا به سنندج یکی از شهرهای استان کردستان برسید و سپس به سمت سروآباد حرکت کرده با رسیدن به سروآباد و دنبال کردن تابلوهای راهنما به اورامان خواهید رسید. با دیدن خانههای عجیب و غریب و طبیعت سرسبز این روستا مبهوت خواهید ماند.
برای اینکه عازم این سفر شوید علاوه بر خودروی شخصی میتوانید از هواپیما هم استفاده کنید و با تهیه بلیط از تهران به سنندج پرواز داشته باشید و وقتی که به سنندج رسیدید با خودروهای شخصی و یا تاکسی خود را به اورامان برسانید. اگر با تور بروید هم هزینه شما کمتر میشود و هم راهنمای لیدر همراهتان خواهد بود. مکانهای دیدنی که در مورد آنها اطلاع کافی ندارید لیدر برای شما شرح خواهد داد و شما را آگاه میکند.
مکانهای دیدنی اورامان
روستای اورامان با قدمت بالایی که دارد آثار تاریخی زیادی را در خود جای داده و علاوه بر آن طبیعت سرسبز و بکر این روستا در کنار آب و هوای دلپذیر و نابش و همچنین رودخانههای خروشانی که از دل روستا عبور میکنند، همه و همه دست به دست هم دادهاند تا زیبایی هر چه بیشتر این منطقه را در جلوی چشمانتان به تصویر بکشند. در ادامه به معرفی جاذبهها و شگفتیهای این منطقه میپردازیم:
رودخانه سیروان
رودخانه سیروان از طولانیترین رودخانههای استان کردستان به حساب میآید که در غرب این استان قرار گرفته و قسمت بیشتر آن در شهرستان سروآباد و اورامان جریان دارد. آب رودخانه از بخشهایی مثل گردلان، گاوهرود و قشلاق سرچشمه میگیرد که از بهم پیوستن این چشمهها و رودهای کوچک رودخانه طویل سیروان به وجود میآید.
رودخانه سیروان در ادامه مسیرش به رود دیاله در کشور عراق پیوند میخورد و در نهایت به رود دجله سرازیر میشود. در حوالی این رودخانه پرندگان زیبایی را خواهید دید که زیستگاه خوبی برای آنهاست و علاوه بر آن ماهیان بیشماری در این رودخانه زندگی میکنند. همین شگفتیها باعث شده تا حوالی این رودخانه به یک منطقه توریستی و گردشگری تبدیل شود.
این رودخانه در بین روستاهای هجیج و اسپریز بهترین مسیری خواهد بود که چشمانداز خوبی داشته و برای عکاسی مناسب است. در این رودخانه انواع مسابقات قایقرانی (قایقرانی داخلی و خارجی) هم برگزار میشود و محلی برای تمرین ورزشکاران به شمار میرود. چون در کنار رودخانه جاده شنی وجود دارد از لحاظ بصری خارقالعاده است و از دیدن این صحنه لذت خواهید برد.
قلعه اورامان، پل گاران اورامان، مسجد جامع اورامان، رود لیله، چشمه بل، غار قوری قلعه، گردنه ژالانه، روستای درکی و… از دیگر جاذبههای این روستا به شمار میروند. این جاذبهها و زیباییهای خارقالعاده اورامان باعث شده تا هر ساله گردشگران زیادی به این منطقه بیایند و مهمان مردم خونگرم و مهربان این روستا شوند.
بهترین زمان بازدید از اورامان
در هر فصلی که به روستای اورامان بیایید از تماشای شگفتیهای آن سیر نمیشوید؛ اما چون منطقهای کوهستانی است زمستانهای سردی داشته و باید با تجهیزات کاملی راهی این سفر شوید. تابستانها و بهارهای این روستا بهترین زمان برای سفر خواهد بود؛ زیرا در آن زمان آب و هوای خنکی داشته و همه جا سرسبز است؛ اما اردیبهشت ماه چیز دیگریست. اگر میخواهید این روستا را در اوج زیباییهایش ببینید، اردیبهشت ماه عازم سفر شوید.
اقامت در اورامان
اگر میخواهید شب را در این روستا اقامت گزینید میتوانید به هتل سنگی در اروامان بروید. هتل سنگی که به آن هتل شادی هم میگویند معماری سنگی بینظیری دارد و پذیرای مسافران و گردشگران است. این هتل 22 واحد اقامتی داشته و تمام امکانات رفاهی را در اختیار مهمانان خود میگذارد که شب تا صبح را میتوانید با خیال راحت استراحت کنید.
علاوه بر هتل، اقامتگاههاب بومگردی بسیاری در روستاهای این منطقه راهاندازی شده و با اقامت در آنها میتوانید با اهالی روستا همنشین شده و تجربه زندگی روستایی را هم داشته باشید و همچنین دست پختهای محلی آنها را نیز بچشید و لذت ببرید. برخی افراد هم که به صورت کمپینگ سفر کردهاند با نصب چادر در حوالی روستا در کنار یکدیگر خوش میگذرانند.
در آخر
در مقاله سپنجا با روستای اورامان آشنا شدید و در مورد جاذبههای آن اطلاعات بیشتری کسب کردید. اگر تا به حال به این روستا نرفته و از جاذبههای آن دیدن نکردهاید توصیه میکنیم برای یک بار هم که شده به این منطقه بیایید و از جاذبههای تاریخی، طبیعت بکر و سرسبز و چشمهها و رودهای خروشان آن بازدید کنید مطمئن باشید که پشیمان نخواهید شد.