آشنایی با بهترین موزه های ایران
ایران کشوری با فرهنگ و تاریخ غنی است و شهرهایی مانند شیراز و اصفهان، مهم‌ترین مقاصد گردشگری آن هستند. ایران موزه‌های زیادی دارد که می‌توانند تجربیات سفر شما را غنی‌تر کنند. اکثرا موزه در ایران در تهران، معروف به شهر موزه‌ها قرار دارند اما موزه‌های مختلف در دیگر شهرهای کشورمان پیدا می‌شود. کافیست با سپنجا همراه شوید تا آنها را بشناسید.
معرفی ۳۴ موزه در ایران
در اینجا تعدادی از بهترین و مهم‌ترین موزه‌های ایران را فهرست کرده‌ایم که شامل:
۱- کاخ موزه گلستان در تهران
در صدر فهرست بهترین موزه‌ها کسی نیست جز کاخ گلستان، مکان ثبت شده در یونسکو که زمانی مقر حکومت قاجاریه بوده است. ساختمان‌های سلطنتی به بلیط ورودی جداگانه نیاز دارند، اگرچه ارزش دیدن کامل کاخ مجلل را دارد. تخت مرمر نشسته در تالار باز و آینه کاری شده، خلوت کریم خانی و شمس العماره خیره کننده که ساعت آن توسط ملکه ویکتوریا به ناصرالدین شاه هدیه شده است را نباید از دست داد. دیوارهای کاشی‌کاری شده که کاخ را محصور کرده‌اند نیز عکسبرداری بسیار خوبی را ایجاد می‌کنند.
۲- موزه دفاع مقدس، تهران
موزه جنگ ممکن است چندان سرگرم کننده به نظر نرسد، اما مطمئن باشید، موزه دفاع مقدس تجربه چشم نوازی است که نمی خواهید از دست بدهید. این موزه که یکی از بهترین موزه های ایران است در یک فضای سبز ۲۱ هکتاری برپا شده است و روایتی دلخراش از جنگ هشت ساله ایران با عراق را ارائه می‌دهد. در داخل موزه فرافکنی‌ها، صدا، وحشت‌های جنگ و شهر محاصره شده خرمشهر را بازسازی می‌کنند، در حالی که زمین‌های اطراف، تانک‌ها و توپخانه‌های دیگر را نمایش می‌دهند. این دریچه‌ای گرانبها به تاریخ مدرن ایران و درک مردم آن است.
برای اجاره سوئیت در تهران روی لینک کلیک کنید.
۳- مجموعه موزه سعد آباد
این اقامتگاه تابستانی و مجلل پادشاهان سابق ایران، در منطقه‌ای آرام به وسعت ۱۰۰ هکتار در دامنه دربند در شمال تهران واقع شده است. ۱۸ ساختمان این مجموعه، به بلیط ورودی جداگانه نیاز دارند. کاخ سفید ۵۴ اتاقه، متعلق به دوره محمدرضا شاه را باید بازدید کرد. پلکان مارپیچ پشتی که به موزه هنر ملی منتهی می،شود، منتخبی است که فرح دیبا گردآوری کرده است و ارزش توقف دارد. کاخ سبز شگفت‌انگیز، که به خاطر نمای بیرونی مرمرین نامگذاری شده است، قابل توجه است، و همچنین موزه لباس سلطنتی که مجموعه‌ای التقاطی از لباس‌های سنتی قبیله‌ای و مد لباس اروپایی را در خود جای داده است، قابل توجه است. کاخ موزه سعدآباد یکی از بهترین موزه های ایران برای بازدید است، آن را از دست ندهید.
۴- مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران
شش موزهای که این مجموعه فرهنگی-تاریخی را تشکیل می‌دهند در محدوده باغی به وسعت پنج هکتار قرار دارند. کاخ نیاوران اقامتگاه اصلی شاه و خانواده‌اش در دهه آخر حکومتشان بود. فرش‌های باشکوه و لباس‌های شیک و یونیفرم‌های پادشاهان گذشته به‌ویژه قابل توجه است. در جای دیگر، به نظر می‌رسد دوران کودکی ولیعهد سابق در کوشک احمدشاهی، محل زندگی‌اش در زمان یخ زده است و کاخ صاحبقرانیه متعلق به دوره قاجاریه دارای تالارهای بزرگ و گوشه‌های دنج و رنگارنگ است.
۵- موزه ملی ایران
اگر می‌خواهید یک دید کلی از میراث غنی ایران داشته باشید، موزه ملی ایران بهترین گزینه است. موزه ملی متشکل از ۲ مجموعه است که ایران باستان و دوران اسلامی را به نمایش می‌گذارد و چشم اندازی عالی از جنبه‌های مختلف تاریخ کشور را در اختیار شما قرار می‌دهد. این مکان در نزدیکی کاخ گلستان و بازار بزرگ تهران واقع شده است و از این رو می‌توانید در حین گشت و گذار در این جاذبه‌های معروف شهر از آن بازدید کنید.
۶- موزه فرش
موزه فرش تهران یکی دیگر از بهترین موزه های ایران است. از آنجایی که فرش جلوه‌ای شگفت‌انگیز از هنر و فرهنگ ایرانی است، بازدید از این موزه می‌تواند حس قدردانی از هزاران سال آثار ظریف هنرمندان ایرانی را به وجود آورد. تنوع رنگ، نقش و فرم در فرش‌هایی که از اقصی نقاط کشور جمع آوری می‌شود واقعا باورنکردنی است و اگر به هنر علاقه داشته باشید می‌تواند تجربه لذت بخشی برای شما باشد.
۷- موزه سینما
این موزه در باغی زیبا به نام فردوس و در بنای تاریخی که قدمت آن به دوران قاجار می‌رسد، واقع شده است. این موزه جنبه‌های مختلف سینمای ایران را به نمایش می‌گذارد و اگر علاقه مند به کشف این جنبه کمتر شناخته شده از فرهنگ ایرانی هستید، می‌تواند به راحتی شما را برای چند ساعت سرگرم کند. در این مجموعه قهوه خانه و سینما نیز وجود دارد که پس از بازدید از موزه می‌توانید از روز خود بیشتر لذت ببرید.
۸- موزه آبگینه
موزه آبگینه که مجموعه‌ای شگفت انگیز از ظروف شیشه‌ای و سرامیک متعلق به دوره‌های مختلف تاریخ ایران است، به عنوان یکی از بهترین موزه های ایران شناخته می‌شود. این مجموعه نه تنها ارزش بازدید دارد، بلکه خود ساختمان و محوطه‌های اطراف آن در خیابان ۳۰ تیر، یکی از قدیمی‌ترین خیابان‌های تهران، می‌تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری نیز به حساب بیاید!
۹- موزه زمان
جدای از مجموعه عظیم ساعت‌های مختلف و ابزارهای دیگر برای اندازه‌گیری و نمایش زمان، خود ساختمان و محوطه موزه زمان با قهوه‌خانه‌ای زیبا برای اختصاص چند ساعت به گشت و گذار در آنها عالی است.
۱۰- موزه موسیقی، تهران
اگر علاقه مند به دانستن بیشتر در مورد سازهای سنتی ایرانی و به طور کلی فرهنگ موسیقی ایرانی هستید، اینجا مکان مناسبی برای شما خواهد بود. این موزه که در شمال تهران در نزدیکی میدان تجریش قرار دارد، مکانی عالی برای دوستداران موسیقی خواهد بود. همچنین می‌توانید نمونه‌هایی از موسیقی ایران را در موزه بشنوید تا روح موسیقی ایرانی را درک کنید.
۱۱- موزه هنر معاصر، تهران
هنر در تاریخ ایران به دوران باستان محدود نمی‌شود و آثار هنری مدرن بسیاری نیز می‌توان در گوشه گوشه این کشور یافت. موزه هنر معاصر که یکی از بهترین موزه های ایران است در ساختمانی با طراحی زیبا توسط کامران دیبا، تعدادی از بهترین آثار هنرمندان ایرانی و غربی از جمله نقاشی، چاپ، مجسمه و طراحی را به نمایش گذاشته است. همچنین می‌توانید مجسمه‌های شگفت انگیزی که توسط هنرمندان مشهوری مانند رنه ماگریت ساخته شده‌اند را در باغ مجسمه‌های آن مشاهده کنید. این موزه همچنین مجموعه‌های مختلفی از هنرمندان معاصر مختلف را در طول هر فصل به نمایش می‌گذارد.
۱۲- موزه جهان نما
از آنجایی که این موزه در ابتدا یک مجموعه خصوصی بود، در مقایسه با موزه‌های دیگر بسیار کوچک است، اما این مجموعه جزو بهترین موزه‌هایی است که می‌توانید در تهران پیدا کنید. این موزه که توسط ملکه سابق ایران، فرح دیبا جمع آوری شده است، آثار هنری هنرمندان مشهور شرقی و غربی مانند وارهول، پیکاسو و خوان میرو و همچنین برخی از آثار باستانی از ایگپت، هند و آفریقا را به نمایش می‌گذارد. در مجتمع نیاوران واقع شده است.
۱۳- موزه آب یزد
یزد شهری تاریخی و کویری با معماری شگفت انگیزی است که بر اساس اقلیم و شرایط طبیعی منطقه طراحی شده است. موزه آب یزد که یکی از سرشناس‌ترین و بهترین موزه های ایران است ابزار، فنون و روش‌های هوشمندانه انتقال و نگهداری آب را در اقلیم خشک بومی یزد نشان می‌دهد که توسط مردم ساکن این منطقه ابداع شده است. دو قنات(کانال آب زیرزمینی)، کوزه خاکی، چرخ چاه و سایر ابزارآلات آبی چیزی است که بازدیدکنندگان در این موزه می‌بینند. بنای این موزه خانه‌ای جذاب است که متعلق به یک تاجر بوده و در سال ۱۳۷۹ به موزه آب یزد تبدیل شده است.
۱۴- موزه باستان شناسی آذربایجان
موزه آذربایجان تبریز که توسط معمار فرانسوی آندره گدار با توجه به معماری بومی منطقه آذربایجان ایران طراحی شده است، دومین موزه مهم باستان شناسی و قوم شناسی ایران پس از موزه ملی تهران است و مجموعه‌ای نفیس از شاهکارهای دوران پیش از تاریخ اسلام و اسلام در ایران را در خود جای داده است. این موزه که یکی از بهترین موزه های ایران است میزبان هزاران شی عتیقه مانند سکه، فرش، سفال و ظروف فلزی از دوران باستان در منطقه آذربایجان تا قرن نوزدهم و تعدادی مجسمه ساخته شده توسط هنرمندان معاصر ایران است. کتابخانه موزه شامل بیش از ۲۵۰۰ کتاب دست نویس و چاپی است.
۱۵- موزه موسیقی اصفهان
موزه موسیقی اصفهان یکی از شگفت انگیزترین موزه‌های ایران است که در محله جلفای نو اصفهان واقع شده است. این موزه خصوصی جدید توسط تیمی از علاقه مندان به موسیقی ایرانی در سال ۲۰۱۵ تاسیس شد و بیش از ۳۰۰ ساز سنتی ایرانی، سازهای محلی ایرانی و بسیاری از سازهای بین المللی را در خود جای داده است. بازدید از این موزه شامل گشت و گذار در سالنی است که آلات و سازهای ایرانی از هر گوشه دنیا در آن نگهداری می‌شود، کارگاهی که بازدیدکنندگان در آن با تولید سازهای ایرانی آشنا می‌شوند و اجرای زنده موسیقی ایرانی که توسط نوازندگان جوان نواخته می‌شود، است.
۱۶- موزه میراث روستایی گیلان
موزه میراث روستایی گیلان یکی دیگر از بهترین موزه های ایران است. این موزه با حمایت یونسکو در پارک جنگلی سراوان در استان گیلان(۱۸ کیلومتری رشت) واقع شده است و فرهنگ روستایی در آن بسیار غنی و متنوع است. این اکوموزه ۲۶۰۰ کیلومتر مربعی از ۹ بخش تشکیل شده است که هر کدام نمایانگر روستایی از گیلان با معماری و فرهنگ منحصر به فرد خود هستند. همچنین در این موزه بی‌نظیر بازدیدکنندگان با صنایع دستی مختلف، غذاهای محلی و خرده فرهنگ‌های روستاهای گیلان آشنا می‌شوند.
۱۷- موزه مردم شناسی(حمام گنجعلی خان)
حمام گنجعلی خان در کرمان و در جنوب مجموعه گنجعلی خان واقع شده است. این بنا در سال ۱۰۲۰ هجری قمری به دستور گنجعلی خان، حاکم وقت کرمان ساخته شد. این حمام پس از بازسازی‌های لازم در سال ۱۳۵۰ به موزه مردم شناسی تبدیل شد. در اینجا مجسمه‌هایی به نمایش گذاشته شده است تا آیین‌های مختلف مرتبط با حمام از جمله حجامت، تراشیدن سر و… در کنار سایر وسایل مربوط به حمام قدیمی و سنتی به نمایش گذاشته شود.
۱۸- موزه چهل ستون اصفهان
موزه چهلستون نیز از بهترین موزه های ایران است. کاخ چهل ستون در زمان شاه عباس صفوی اول و دوم در قرن یازدهم هجری قمری در محوطه و باغ وسیعی بنا شد. این بنای بسیار معروف شامل تالار آیینه‌کاری با سقف‌های طلاکاری شده و حجره‌هایی در شمال و جنوب با تزئینات آینه کاری و گچ بری و نقاشی‌های ارزشمند است. ایوان مرتفع آن با ۲۰ ستون چوبی جلوه‌ای با شکوه خاصی به صحنه می‌بخشد و انعکاس این ستون‌ها در حوض بزرگ روبروی عمارت، زیبایی خاص خود را به نمایش می‌گذارد. به این ترتیب نام چهل ستون یا چهل ستون را گرفته است.
۱۹- موزه مردم شناسی بندر عباس
موزه مردم شناسی بندرعباس در محوطه تاریخی برکه باران این شهر قرار دارد. در اینجا بقایای سابق تمدن‌های سابق جزایر ساحلی و اطراف آن به نمایش گذاشته شده است. در این موزه علاوه بر آثاری مانند اشیای باستانی مورد استفاده، پوشاک محلی و ادواتی که در گذشته برای صنایع دستی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، وجود دارد. همچنین در این موزه که یکی از بهترین موزه های ایران است سکه‌ها و آثار قدیمی کشف شده در محله تاریخی «سورو» نیز در اینجا به نمایش گذاشته شده است.
۲۰- موزه قلعه فلک الافلاک
قلعه تاریخی فلک الافلاک یکی از بناهای تاریخی مربوط به دوران ساسانیان است. این قلعه بر فراز تپه‌ای در میان شهر خرم آباد قرار دارد. بخشی از این قلعه در سال های ۱۹۷۶-۱۹۷۷ به موزه تبدیل شد. این موزه از دو بخش به نام‌های باستان‌شناسی و مردم‌شناسی تشکیل شده است. در این دو بخش انواع فلزات، اشیاء عتیقه، سنگ قبرهای مربوط به قرن دوم تا هفتم هجری قمری، کتیبه‌های پل کاشگان و مسجد جامع شهر، لباس‌ها و زیورالات سنتی، سفال، تصاویر و نقاشی‌های مشاهیر استان لرستان و… به نمایش گذاشته شده‌اند.
۲۱- موزه چهارفصل، مربوط به شهرستان اراک
این موزه به نمایش آثار مردم شناسی استان می‌پردازد. ساختار موزه بسیار جالب است و یادگاری از دوران قاجار است. تزیینات بنای مذکور فوق العاده جذاب است.
۲۲- موزه چینی خانه اردبیل
این موزه که یکی از بهترین موزه های ایران است در مجموعه آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی و در تالاری به نام چینی خانه قرار دارد. اشیاء چینی در چینی خانه قرار دارند. اتاقی که در اصل برای نگهداری ظروف چینی یا چینی طراحی شده است، توسط یکی از امپراتوران چین به شاه عباس وقف شده بود تا از تلاش‌های او در تبدیل جاده ابریشم به مکانی امن تقدیر شود. خود این بنای تاریخی قطعا ارزش بازدید را دارد. این موزه در سال ۱۳۷۰ افتتاح شد.
۲۳- موزه ارومیه، مربوط به شهرستان ارومیه
موزه مذکور در سال ۱۳۴۶ در این شهر ساخته شد. این موزه شامل دو تالار بزگ و کوچک است که در یکی آثار باستانی و تاریخی به نمایش گذشته شده است و دیگری به مردم شناسی اختصاص دارد. همچنین یک کتابخانه در قسمت دیگری از آن قرار دارد.
۲۴- کاخ موزه کلاه فرنگی، مربوط به شهر قزوین
مورد فوق مربوط به دوران صفویه است. اما در زمان قاجار، سعدالسلطنه حاکم وقت قاجاریه تعمیرات آن را بر عهده داشت و آن را چهلستون نامید. این بنا دو طبقه است که از آجر و قرنیزهای سنگی ساخته شده است. سازه مذکور در حال حاضر محل برگزاری موزه شهر است. این سازه که یکی از بهترین موزه های ایران است بخش‌های مختلفی از جمله بخش‌های باستان شناسی، مردم شناسی و تاریخی را در خود جای داده است.
۲۵- عمارت سالار محتشم، موزه مردم شناسی خمین
این عمارت در خمین واقع شده است و از نظر معماری علاوه بر اینکه یک اثر تاریخی ارزشمند است، بسیار حائز اهمیت است. سبک معماری داخلی و نوع مصالح به کار رفته در ساخت این بنا، آن را به یک پدیده معماری منحصر به فرد تبدیل کرده است. باروهای مرتفع و ورودی آن دیدنی و باشکوه است.
توجه به طرح و تزیینات و یا پلان و جهت گیری در مجاورت نشان می‌دهد که این یادگار متعلق به اواخر دوره قاجار است. ساختمان اصلی از چندین اتاق در هم تنیده تشکیل شده است. روبروی این اتاق‌ها بالکن بزرگی قرار دارد که با راه پله‌ای به حیاط وصل می‌شود. نمای ساختمان اصلی شامل تعدادی ستون است که با گچ کاری تزئین شده‌اند. این اثر تاریخی در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار تاریخی ملی به ثبت رسیده است.
۲۶- موزه پارس (کلاه فرنگی)، شیراز
موزه پارس شیراز یکی دیگر از بهترین موزه های ایران است. عمارت پارس واقع در میان باغ نظر شیراز، در سال ۱۸۵۲ به موزه تبدیل شد و در سال ۱۹۰۱ مرمت شد. در این موزه یازده تابلوی نقاشی از آقا صادق، هنرمند سرشناس آن زمان به نمایش گذاشته شده است. این بنا از یک تالار مرکزی با گنبد و چهار طاقچه تشکیل شده است. در ضلع شرقی ابتدا کریم خان زند دفن شده است. اشیای ارزشمندی نیز در این موزه به چشم می‌خورد.
این عمارت تحت تأثیر هنرهای اروپایی در ایران به نام کلاه فرنگی (کلاه خارجی) نامگذاری شد که برای بناها و بناهای مشابه نیز استفاده می‌شود. شکل هشت ضلعی بنا با تزئینات فوق‌العاده زیبای آن بر زیبایی بنا افزوده است. این جاذبه به ویژه کاشی‌های آن با نقش‌های گل و پرندگان و گل‌ها بر روی سطوح آنها نقش بسته است.
اطلاعات بیشتر: باغ نظر شیراز یا موزه پارس
۲۷- موزه فرش گنبد کاووس، مربوط به شهرستان گنبدکاووس
موزه فرش گنبدکاووس که به موزه تخصصی ترکمن نیز معروف است، یکی دیگر از بهترین موزه های ایران است. این موزه سومین موزه فرش ایران پس از موزه فرش تهران و موزه فرش مشهد است و در کنار بلندترین برج آجری جهان در مرکز شهر گنبدکاووس تأسیس شده است. با گشت و گذار در موزه فرش گنبد کاووس، ۲۵ فرش دستباف ترکمنی را خواهید دید که هنوز ارزشگذاری نشده‌اند. با بازدید از این موزه، فرش دستباف ترکمن را با بیش از ۸۱۱ طرح و نماد خواهید دید که قدمت آن به شش هزار سال می‌رسد. همچنین نقوشی که ترکمن‌ها در بافت قالی به کار می‌برند بیشتر شکسته و هندسی است و شبیه نقوش بخارایی است که به اصطلاح «آخال» نام دارند.
مطالب بیشتر: معرفی ۱۵ مورد از بهترین موزه های ایران
۲۸- موزه آستان قدس رضوی
اگر از هر مسلمانی آدرس حرم مطهر موسی الرضا را بپرسید. دست کم یک یا دو بار به استان خراسان رضوی و مشهد مقدس برای زیارت حرم امام رضا(ع) سفر کرده‌اند. مشهد شهری زیارتی و سیاحتی است. هر ساله خیل عظیمی از زائران برای بازدید از حرم مطهر، به این شهر مقدس سفر می‌کنند اما در کنار این مسافران، گردشگرانی هم برای دیدن اماکن دیدنی، کوله بار خود را جمع می‌کنند و برای سفری چند روزه راهی مشهد می‌شوند.
یکی از بهترین‌موزه‌های ایران درآستان قدس رضوی با همین نام قرار دارد. آیا تا به حال درسفر به مشهد و زیارت حرم مطهره به وجود این موزه پی‌برده‌اید؟ شاید بارها به زیارت رفته باشید ولی متوجه مجموعه موزهای حرم امام رضا(ع) نشده‌اید.
بله افرادی که به امام واهل بیتش ارادت بسیار دارند، در طول سفر خود هدایای با ارزش و گرانبهایی را به ایشان هدیه کردند که همه آنها در کنار اشیای قدیمی حرم، سالیان سال در خزانه جمع آوری و محافظت شدند. سال ۱۳۱۶هجری خورشیدی بود که برای اولین بار این اشیاء را برای زائران به نمایش گذاشتند.
در شرق مسجد گوهر شاد، بنای موزه توسط معماری بنام آندره گدار طراحی شد. سه طبقه در زمینی به مساحت۱۰۳۴ قرار دارد که یکی از آنها زیرزمینی موزه به شمار می‌رود. سال ۱۳۲۴ همزمان با افتتاحیه موزه آستان قدس رضوی، از از مدیر موزه ایران باستان (مهدی بهرامی) دعوت به عمل آوررند تا در چینش اشیای خزانه سهیم باشد.
اما اشیای موجود در این موزه سال ۱۳۵۱ به تالار تشریفات حرم انتقال یافت. تصمیم گرفته شد تا مکانی جدید در صحن کوثر برای موزه بسازند. سازه در سال ۱۳۵۶ تکمیل شد و نام آن به موزه مرکزی آستان قدس رضوی تغییر کرد. به ۱۱ مجموعه از آثار نفیس و گرانبها همچون گنجینه مدال، گنجینه اسکناس، گنجینه ظروف، گنجینه آبزیان، گنجینه تاریخ حرم رضوی، گنجینه سکه، گنجینه نجوم، گنجینه سلاح، گنجینه ساعت و به موزه گنجینه هنر های تجسمی تقسیم شد.
هنرمندانی نامدار، همچون استاد محمود فرشچیان، حدود پانزده اثراز آثار گرانبهای خود را به موزه اهدا کرد که تا سال ۱۳۸۸ در موزه هنرهای تجسمی بودند. بعد از آن به موزه قرآن در تالاری مخصوص در معرض دید قرار گرفتند.
قهرمانانی نامدارو مشهورنظیر پهلوان غلامرضا تختی، امیر توکلیان، حسن یزدانی، رضا صادقی، امید نوروزی و دیگر ورزشکاران. مدال‌های قهرمانی خود را به بخش گنجینه مدال موزه مرکزی آستان قدس رضوی تقدیم کردند.
۲۹- موزه ملی ملک
این موزه در استان تهران قرار دارد که با ۸۰ سال قدمت، یکی از بهترین موزه‌های ایران محسوب می‌شود. بنیانگذار موزه مرحوم حاج حسین آقاملک است. وی در دل این آرزو را می‌پروراند که کنار کتابخانه بزرگش، یک موزه تاسیس کند.
سال ۱۳۴۳ تصمیم گرفت این موزه را دایر کند و برای جمع آوری اشیای هنری و گرانبهای تاریخی تلاش‌های بسیار نمود. او دلش می‌خواست پژوهشگران و محققان خارجی از نزدیک شاهد آثار تاریخی کشور ایران باشند.
حاج حسین آقا ملک در اجرایی کردن فکر خود بسیار مصمم بود به طوری که برای جمع آوری اشیای قدیمی، از دیگران نیز مشورت می‌گرفت. وی سال ۱۳۲۳ زمینی به مساحت ۶ هزار متر مربع در موزه باغ ملی تهران برای ساختن موزه وکتابخانه‌ای بزرگ و باشکوه خریداری کرده بود که پس از مرگش آن را به همراه اشیایی همچون فرش، تابلوهای نقاشی، لوستر، نسخه‌های خطی نفیس، مبلمان، کتب، مجموعه‌ای از تمبرها، بسیاری از لوازم شخصی خود را به همراه سکه و آثار لاکی را به آستان قدس رضوی وقف کرد.
عمر ایشان به دیدن عظمت و زیبایی موزه و کتابخانه کنونی موجود در باغ ملی ملک کفاک نداد. در سال ۱۳۶۴ پروسه ساخت موزه و کتابخانه ملی ملک در باغ ملی شروع شد و پس از ۱۱ سال تلاش و کوشش این سازه تکمیل و در تاریخ ۱۳۷۵ افتتاح شد.
موزه دارای بخش های مختلفی است. نخست سری به مجموعه سکه می‌زنیم که در آن می‌توان ۱۰هزار سکه را از دوران های مختلف تاریخ و برسی نمود. در آنجا می‌توان سکه‌هایی از دوران حکومت لیدیه، یونانیان، خلفای اسلامی ، عثمانی‌ها، پیش از میلاد مسیح تا دوران حکومت پهلوی دوم رامشادهد کرد.
مجموعه بانو ملک مهم‌ترین بخش موزه محسوب می‌شود که در سال ۱۳۸۵ به دختر حاج حسین ملک تعلق گرفت . آنجا می‌توان آثار هنری، تابلوهای نقاشی و آثار لاکی را مشاهده کرد. هر کدام از بخش‌های موزه از اهمیت بالایی برخوردار هستند و دیدن تک به تک آنها، هر شخصی را مملو از اطلاعات و دانایی می‌کند. دیگر مجموعه ها عبارتند از: کتابخانه ملک( که خود شامل بخش هایی نظیر کتابخانه دیجیتالی و شنیداری می‌شود)، مجموعه آثار هنری، مجموعه تمبر، مجموعه لاکی‌ها، مجموعه آثار خوشنویسی و مجموعه فرش است. این موزه در میدان مشق، خیابان امام خمینی و روبه روی ساختمان وزارت خارجه قرار گرفته که بجز روزهای جمعه از ساعت ۸:۱۵ تا ۱۶:۴۵ باز است.
اطلاعات بیشتر: آشنایی با موزه سینما تهران | عاشقانه ها در عمارت باغ فردوس
۳۰- موزه تخت جمشید
بدون شک تا کنون برای یک بارهم که شده، نام شهراز زیر خاک درآمده و گنجینه با ارزش ایران( یعنی تخت جمشید )را شندیده‌اید. این مجموعه جزو باارزش‌ترین و باشکوه‌ترین آثار تاریخی به جامانده از دوران حکومت هخامنشیان است که بعداز کشف شدن، توجه بسیاری از محققان و باستان شناسانی از نقاط مختلف جهان را به سمت خود جلب کرد.
آیا می‌دانستید در مجاور این آثار باستانی یکی از بهترین موزه‌های ایران قرار دارد؟ بله ساختمان این موزه که جزو مجموعه تخت جمشید است، حدود ۲۵۰۰ سال قدمت دارد واشیای گرانبهایی که از این مجموعه به دست آمده را در موزه نگه داری و برای علاقه مندان به آثار تاریخی نمایش داده می‌شوند.
کاخ اصلی حرم سرارکه در گذشته متعلق به خشایار شاه بوده، امروزه یکی از مهم‌ترین بخش موزه محسوب می‌شود که در سال ۱۳۱۱خورشیدی، توسط رئیس هیئت علمی تخت‌جمشید (پروفسورهرتسفلد)، برای قرار دادن اشیای کشف شده از تخت جمشید، بازسازی و مرمت شد.
این تالار منتهی به ۴ درگاه است که بر سر در هر کدام نقوشی از پادشاه قرار دارد. درجنوبی نقش خشایار شاه را به نمایش می‌گذارد که در یک دستش عصای پادشاهی و در دست دیگر گل نیلوفر قرار دارد. این گل نشان از پادشاهی می‌رساند. دو نفر از نوکرانش او را همراهی می‌کنند که یکی با حوله و دیگری با مگس پران است.
نقش موجود بر سر درشمالی تالار، بازهم نشان از ثروت خشایارشاه دارد که در زیر چتری سلطنتی به همراه دو نفر( یکی حمل کننده چتر و دیگری با یک مگس پران) به طرف حیاط قدم برمی‌دارد.
به سمت درغربی که روانه شوید، با تابلویی حیرت انگیز رو به رو خواهید شد. این نقش عظمت و قدرت پادشاه را به رخ می‌کشد که در حال فروع کردن یک خنجر تیز و برنده به دل شیری غران قوی هیکل است. و اما د شرقی نیز به همین گونه، شجاعت فردی را به نمایش می‌گذارد که در حال کشتن حیوانی ترکیب از عقرب, عقاب و شیر است. البته که نقش‌های دیگری بر دیواره های تالار نصب شده که گفته شده متعلق به دوره ساسانیان هستند. درواقع این موزه به سه بخش قبل از تاریخ، هخامنشیان و ورود اسلام به ایران تقسیم می‌شود.
در بخش اول ظروف و اشیای مربوط به هزاره قبل از میلاد نگهداری می‌شوند. در بخش دوم یا همان تالار اصلی، به اختصار می‌توان گفت مهم‌ترین قسمت موزه محسوب می‌شود که تمام اشیا و آثار، جمع‌آوری شده هنگام خاکبرداری از تخت جمشید، در آنجا قرار دارند. اگرقصد بازدید از جاذبه تخت جمشید را دارید. برای تکمیل اطلاعاتتان بهتر است سری هم به این بخش از موزه بزنید.و اما بخش سوم مربوط به اشیای به دست آماده از شهر باستانی ، دوره اسلام هستند. انواع ظروف سفالی که با خط کوفی چیزهایی بر رویشان نوشته شده است.
۳۱- موزه تاریخ طبیعی همدان
اگر دراستان همدان به دنبال مکانی تاریخی اما با جنبه‌های طبیعی هستید ما به شما یکی دیگر از بهترین موزه ایران یعنی موزه تاریخ طبیعی همدان را معرفی میکنیم که مجموعه‌ای کم نظیر از انواع گونه‌های جانوری و گیاهی را از تمام نقاط جهان جمع‌آوری کرده‌اند. این موزه ابتدا در بنایی به وسعت ۶۰ متر مربع، سال۱۳۵۱ توسط مرحوم دکتر علی اقبالی( رئیس دانشگاه کشاورزی همدان) تاسیس شد. سپس جعفر محمد علیزاده به هم دانشجویان، بیشتر گونه ها جمع‌آوری شد. سال ۱۳۹۱ خورشیدی، مدیریت جدید به دکتر فرهاد مسعودیان واگذار شد.
امروزه بنای موزه در زمینی به مساحت ۲۰۰۰متر مربع قرار دارد و روزانه حدود ۳۰۰ نفر ازدوستداران علم و پژوهش از این مکان زیبا و با شکوه دیدن می‌کنند. سالن های مختلفی اعم از سالن صدف و مرجان‌ها، سالن حشرات، سالن خلیج فارس، سالن پستانداران و پرندگان، سالن سنگ‌ها و سالن آبزیان و خزندگان در این موزه وجود دارند. بی دلیل نیست که لقب بی‌نظیر بودن تنوع گونه‌‌ها به آن تعلق گرفته است.
به هرسالنی کهمراجعه کنید با دنیای جدیدی از گونه‌های جانوری یا گیاهی و طبیعی روبه رو می‌شوید. در سالن خرندگان و آبزیان، انواع ماهی‌ها از دریای خزر، دریای عمان و خلیج فارس جمع‌آوری شده‌اند که در آکواریوم برای بینندگان خودنمایی می‌کنند. بخش خلیج فارس مربوط به تمام گونه‌های موجود در این خلیج است. از اسفنج‌ها گرفته تا گاستروپودها و سخت پوستان.
علاوه بر افراد متفرقه، بیشتر بازدید کنندگان این موزه را اشخاص پژهشگر و محققان تشکیل می‌دهند. این مجموعه که حاصل دسترنج هزاران دانشجو و افراد علاقه‌مند به گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی است. جزو سرمایه‌های گررانمایه کشور ایران به شمار می‌رود. توصیه میکنیم در سفر به همدان حتما سری به این موزه بزنید.
۳۲- موزه ارتباطات
امروزه انسان، درهر کجای جهان که باشد. با هر سبک زندگی در هر کشوری که اقامت داشته باشد، با استفاده از تلفن همراه می‌تواند خیلی سریع و راحت با هر شخصی در هر کجای کره‌خاکی ارتباط برقرار کند. بله اگر از همه ما انسان ها بپرسند که ارتباط چگونه برقرار می‌شود. همه ما می‌توانیم دست و پا شکسته توضیحاتی را به طرف مقابل ارائه دهیم. اما مسئله این است، آیا کسی هست که سیر تکاملی ارتباط را در بین انسان ها به خوبی توضیح دهد؟ بله برخی از جامعه شناسان می‌توانند. اما همه از این آگاهی بهرمند نیستند.
به تهران می‌رویم و موزهای که اطلاعاتی کامل و جامع در مورد ارتباط دارد. این سازه یکی از بهترین موزه‌های ایران است که درسال ۱۳۶۹ بهصورت رسمی کار خود را آغاز کرد. در این موزه پیشینه تمام ابزارهای ارتباطی را در اختیار عموم مردم قرار می‌دهد. علاقه مندان به این پیشینه می‌توانند با بازدید از موزه ارتباطات. اطلاعات کاملی از این فناوری ها به دست آورند. شاید بتوان گفت یکی از ویژگی‌های موزه که در نگاه اول بازدیدکنندگان را به سمت خود جلب می‌کند معماری سازه باشد.
این بنایی که اکنون به عنوان موزه ازآن یاد می‌شود در گذشته اراده پست بوده که مربوط به دوران حکومت قاجار تا حکومت پهلوی است. این سازه به دست و قلم نیکلاس مارکو طراحی شد. البته معماری به کار رفته توسط این طراح گرجستانی، تلفیقی از سبک ایرانی و اروپایی است و همین جذابیت سازه را دو چندان می‌کند. موزه ارتباطات از شنبه تا چهار شنبه فعالیت دارد و از ساعت ۳۸ صبح تا ۲ عصر، علاقه‌مندان می‌توانند از آثار موجود دیدن کنند. اگر مشتاق دیدن این موزه هستید توصیه میکنیم چند ساعتی را برای دیدن کامل تمام بخش‌ها وقت بگذارید .
۳۳- موزه خودروهای کلاسیک
شاید این حقیقت دور از انتظار باشد اما ثابت شده که بیشتر بچه‌های کوچک به ماشینالات و اسباب بازی علاقه‌متند هستند. اگر با فرزند کوچکتان قصد سفر و گردش دارید. موزه خودروهای کلاسیک بهترین گزینه‌است. اینجا مکانی رویایی برای هر بچه‌ای محسوب می‌شود چرا که از نزدیک می‌تواند همزمان ماشین‌های مختلفی را ببیند که تا کنون ندیده است. این موزه رنگ و لعاب خاصی دارد و نتنها بچه‌ها بلکه هر آدم بزرگی که پا در این مکان بگذارد به دهه ۴۰ میلادی سفرمی‌کند.
سال۱۲۷۹ اولین خودرو به دستور پادشاه قاجار به کشور ایران وارد شد. شاید این شروعی برای فراگیر شدن این صنعت بوده است. رفته رفته مدل‌های جدیدی به بازار آمد و اولین ماشین ها فراموش شدند. اما موضوع به همین جا خاطمه نیافت. امروزه افراد بسیاری به این سبک از ماشین‌ها علاقه‌مند هستند. به همین خاطر در ۲۹ اردیبهشت، سال۱۳۸۲، شهرداری تهران تصمیم گرفت موزهای با نام خودروهای کلاسیک برای علاقه‌مندان به این حیطه افتتاح کند.
۴۵ خودرو با سبک‌های مختلف در زمینی به وسعت ۳ هزار متر مربع به نمایش درآمدهاند. خوردرو هایی نظیر موریس آکسفورد قرمز، لیموزین‌ها، بنزk500، رولز روییس احمدشاه قاجار، لامبورگینی کانتاش و حتی کالسکه ناصر دین شاه در این موزه درمعرض دید قرار دارند.
۳۴- موزه جواهرات ملی
موزه جواهرات در اصل همان خزانه بانک ملی مرکزی ایران است که بخشی از آنها درموزه برای مردم به نمایش درآمدهاند. در این مکان مجموعه‌ای از گران‌بها‌ترین جواهرات موجود در جهان گرآوری شده که قیمتشان را هیچکس نمی‌تواند حتی تخمین بزند. دوران حکومت صفوی درواقع شروعی برای جمع‌آوری این جواهرات به شمار‌میرود. در این دوران پادشاهان با سفربه کشورهای مختلف، این اجناس با ارزش را جمع‌آوری می‌کردند.
دوران حکومت قاجار که شروع شد این جواهرات را در کاخ گلستان نگهداری و محافظت کردند. و حکومت پهلوی آنها را به کاخ مرمر منتقل کرد. این خزانه از بهترین موزهای ایران محسوب می‌شود که آثارش از دوران صفوی، افشار، پهلوی و قاجار جمع آوری و به نمایش گذاشته‌شده‌اند.
این موزه در استان تهران، روبه روی سفارت ترکیه، در خیابان فردوسی واقع در میدان امام خمینی قرار دارد. از شنبه تا سه شنبه شما می‌توانید به بازدید موزه جواهرات ملی مرکزایران بروید که از ساعت ۱۴ تا ۱۷ عصر پذیرای بازدید کنندگان هستند.
سخن آخر…
گرچه کشورمان گهواره تاریخ و تمدن جهان است و موزه‌های زیادی در خود جای داده است اما در این مقاله از سپنجا سعی کردیم لیست ۳۴ تایی موزه در ایران را به شما معرفی کنیم. اگر به تاریخ سرزمینمان علاقه دارید، موزه‌ها می‌توانند اطلاعات زیادی در اختیار شما قرار دهند.
