زیباترین جاذبه های فراموش شده شیراز
بارها در مجله گردشگری سپنجا، از بناهای مشهور شیراز از جمله سعدیه، حافظیه، مسجد نصیرالملک و… نام برده‌ایم. این بار قصد داریم از دیدی متفاوت به شهر شیراز و جاذبه‌هایش بپردازیم. جاهایی را معرفی می‌کنیم که در واقع جاذبه های فراموش شده شیراز به حساب می‌آیند و کمتر کسی از وجود آنها با خبر است.
این شهر زیبای جنوبی در تمام فصول آمادگی میزبانی از گردشگران را دارد. در هر فصل که به شیراز سفر کنید، با زیبایی‌هایش غافلگیر خواهید شد. شیراز در بهار و تابستان به ویژه در اردیبهشت ماه با بوی بهار نارنجش، بیشتر از سایر فصل‌ها، توریست جذب میکند. سفر به شیراز از دو طریق هوایی و زمینی امکان پذیر است. اگر ماشین شخصی ندارید، می‌توانید با خرید بلیط اتوبوس، قطار و هواپیما به این شهر زیبای کشور سفر کنید. با ما در سپنجا همراه باشید تا مکان‌های دیدنی اما فراموش شده شهر شیراز را بشناسید.
برای اجاره سوئیت در شیراز روی لینک کلیک کنید.
فهرست جاذبه های فراموش شده شیراز
از میان شهرهای پر جاذبه ایران، شیراز با بیش از ۵۰ باغ و ده‌ها اثر تاریخی در دل مردم ایران جور دیگری نشسته است. این شهر پرجاذبه هر ساله گردشگران بسیاری را از داخل و خارج کشور به خود جذب میکند.
هر ساله تورهای داخلی و خارجی جذابی برای بازدید از شیراز و زیبایی‌هایش برگزار می‌شوند. معمولا بازدید کنندگان خارجی علاقه زیادی نسبت به فرهنگ و جاذبه‌های شهر زیبای شیراز نشان می‌دهند.
جالب است بدانید که در شیراز مکان‌های گردشگری دیگری نیز هست که حتی برخی از اهالی شهر هم از وجود آن بی اطلاع هستند. ما امروز می‌خواهیم، راوی داستان این آثار پنهان باشیم و آنها را به شما معرفی کنیم تا بعد از دیدن مشهورترین جاذبه‌های شهر شیراز، سری هم به آنها بزنید. و از حضور خود در شیراز لذت ببرید.
۱- سروناز | شکوه و عظمتی فراموش شده
سروناز؛ اسم درختی کهن در شهر شیراز است که در گذشته شهرتی جهانی داشت. شاید باور نکنید اما عمر درخت سروناز به بیش از ۹۰۰ سال می‌رسد. شعرای بزرگی چون حافظ در وصف این درخت زیبا، شعر سروده‌اند.
سروناز یک نام ایرانی است و خیلی‌ها آن را برای دخترشان انتخاب می‌کنند اما بیشتر آنها اصلاً نمی‌دانند این نام ریشه در چه چیزی دارد.
قد درخت سروناز به حدود ۴۰ متر می‌رسد و عمر دراز آن، چیزی از زیبایی‌های آن نکاسته است. سروناز یکی از جاذبه های فراموش شده شیراز است. در طول تاریخ، شعرای بزرگی از آن به عنوان نمادی از راست قامتی و اعتدال یاد کرده‌اند و اشعار زیبایی هم در وصف آن سروده‌اند.
فصل بازدید از سروناز
منطقه‌ای که سروناز در آن قرار دارد، با بحران کم آبی مواجه است از این رو اندکی از تراکم برگ‌های آن کاسته شده است. ولی با وجود این بحران، سروناز بلند قامت و زیبا هنوز هم در اوج شکوه و زیبایی قرار دارد و شایستگی دیده شدن را دارد.
توصیه می‌کنیم، فصل بهار را برای دیدن سروناز انتخاب کنید چون وقتی باد بهاری به بالای آن می‌وزد و شاخ و برگ‌های آن را به رقص در می‌آورد، واقعاً زیبا و دلفریب میشود.
۲- امام زاده زنجیری
در سفرتان به شهر شیراز حتماً از مسجد تاریخی و رنگارنگ نصیرالملک دیدن خواهید کرد. اگر به آنجا رفتید سری هم به امام زاده کوچکی که در همسایگی آن قرار دارد بزنید. امامزاده زنجیری یکی دیگر از جاذبه های فراموش شده شیراز است. این امامزاده یکی دیگر از مقبره‌های شیراز است که توسط میرزا حسنعلی نصیرالملک ارباب قاجار ساخته شده است.
گنبد بقعه دارای کاشی کاری گسترده و ضریح داخل آن از نقره است. نام این امامزاده زنجیری است، زیرا نصیرالملک اعتقاد بالایی به این امام زاده داشت. او متهمان و جنایتکاران را با زنجیر به حرم می‌بست، اگر زنجیره پاره می‌شد، دلیل بر بی‌گناهی محسوب می‌شد و مظنون آزاد می‌شد.
امامزاده زنجیری یک میراث ملی حفاظت شده است. از جذابیت‌های این امامزاده می‌توان به ضریح چوبی، آینه کاری در ورودی و گچ فوق‌العاده زیبای سقف اشاره کرد.
۳- کتابخانه‌ی ملی شیراز
این کتابخانه در مرکز یک باغ بسیار بزرگ و زیبا بنا شده و درختان و گل‌های متنوع از چهار طرف آن را محاصره کرده‌اند. آب و هوای این باغ بسیار معتدل است و چمن‌ها شب هنگام بوی خوبی را در فضای آن پخش می‌کنند.
این بنای زیبا که یکی از از شاهکارهای استاد میرمیران است، در فهرست جاذبه های فراموش شده شیراز قرار دارد و کمتر کسی آن را می‌شناسد.
ساحتمان کتابخانه
بنای اصلی دارای یک پلان اچ شکل و غیر متقارن است چون ساختمان عقبی کمی بزرگ‌تر از ساختمان جلویی ساخته شده است. برای دسترسی به سالن مطالعه باید به قسمت پشتی ساختمان مراجعه کرد که با یک زاویه‌ی ملایم از کتابخانه بیرون زده و ستون‌های بیرونی را در بر گرفته است.
کتابخانه یک کافی شاپ بسیار جذاب به سبک پست مدرن دارد که چشمه‌ای در وسط آن به زیبایی می‌جوشد. شما می‌توانید در فضای آرام و زیبای این کافه بنشینید.
ضمناً گالری آثار هنری در کنار کافه، از دیگر بخش‌های بسیار دیدنی این کتابخانه به شمار می‌رود. این بنا که امروز به عنوان کتابخانه ملی شهر شیراز فعالیت میکند در گذشته یک کارگاه نساجی بوده است.
۴- حوض ماهی
آرامگاه سعدی در شیراز مرکز استان فارس قرار دارد. این آرامگاه در کنار حوضی بنا شده است که سعدی با دست خود آن راحفر کرده است. این حوض به حوض ماهی مشهور است و یکی از جاذبه های فراموش شده شیراز به حساب می‌آید.
«حوض ماهی» محلی برای تجلی خلوص آب و ریشه باور عمومی به این عنصر طبیعی است. این حوض یکی از سرچشمه‌های قنات سعدی است که یکی از پرآب‌ترین و قدیمی‌ترین قنات‌های شیراز است.
نام قدیم این قنات «پهندژ» (دژ وسیع) بوده که پس از ساختن آرامگاه در کنار آن، نام آن به قنات سعدی تغییر یافته است. علت نامیدن این مکان به نام «پهندژ» وجود دژ باستانی در نزدیکی قنات بوده است.
روایات درباره حوض ماهی
حوض ماهی سعدی در گذشته مملوء از ماهی بوده اما مردم آنها را مقدس می‌شمردند و هرگز دست به آزارشان نمی‌زدند. همچنین روایت که مردم شیراز، آب این حوض را هم مقدس می‌دانسته و خواصی درمانی مختلفی را به آن نسبت می‌دادند.
از روایات این حوض و مقدس بودن آن که بگذریم، بنای بسیار باشکوه و زیبای آن که در قسمت غربی آرامگاه شیخ اجل سعدی قرار گرفته دارد، واقعاً ارزش دیدن را دارد. توصیه میشود حتماً آن را ببینید.
۵- عکاسخانه فردوسی از جاذبه های فراموش شده شیراز
عکاسخانه فردوسی را می‌توان یکی از ارزشمندترین جاذبه های فراموش شده شیراز دانست. این عکاسخانه قدمت بسیار بالایی دارد و امروز بخش قابل توجهی از بافت آن ویران شده است.
این عکاس خانه تقریباً بازدید کننده ندارد و اکثراً به چشم یک خرابه آن را نگاه می‌کنند. عکاسخانه تاریخی فردوسی در وسط شهر قرار دارد.
این عکاسخانه به دست خاندان چهره نگار در جوار ارگ کریم خانی ساخته شده است. بخش اعظمی از اسناد تصویری شیراز، در همین عکاسخانه شکل گرفتند و بنای آجری آن هنوز هم وجود دارد.
درباره خاندان چهره نگار | بنیان گذاران عکاسخانه فردوسی
می‌دانید میرزا حسن چهره‌نگار که بود؟ این شخص اولین عکاس استان فارس بود و در شهر کازرون، صحافی می‌کرد. نکته جالب توجه در مورد میرزا حسن این است که وی تمام کتاب‌هایی را که برای صحافی تحویل می‌گرفت، مطالعه می‌کرد. نکته جالب‌تر این است که او در یکی از همین کتاب‌ها با دانشمندی از بحرین آشنا شد و تصمیم گرفت برای شاگردی نزد او راهی بحرین شود.
میرزا حسن برای اولین بار در بحرین چشمش به یک قطعه عکس افتاد و راهی هندوستان شد تا هنر عکاسی را فرا بگیرد. او به مدت بیست سال در هندوستان زندگی کرد و هنر عکاسی را به نحو احسنت یاد گرفت.
میرزا حسن چهره نگار در هنر عکاسی به قدری پیشرفت کرده بود که حتی برخی از عکاسان روسی هم برای روتوش نگاتیو، نزد او می‌آمدند.
۶- خانه میرزا حسن چهره نگار
یکی دیگر از جاذبه های فراموش شده شیراز، خانه تاریخی میرزا حسن چهره نگار است. این خانه که یکی جاذبه‌های توریستی شهر به شمار می‌رود. این بنای قدیمی از چوب‌های ساج هندی ساخته شده و سقفی منقش شده با عکس‌های با ارزش شیراز قدیم دارد. خانه میرزا حسن در بازار وکیل شمالی و در مجاورت طاق اسکورو قرار دارد.
در سقف زیبای این خانه می‌توان عکس‌های بسیار جذابی از حافظیه، تخت جمشید، مقبره شاهچراغ، شاهان قاجار و حکام شیرازی که متعلق به بیش از ۱۰۰ سال هستند را مشاهده کرد. متاسفانه این بنای ارزشمند این روزها به دست فراموشی سپرده شده و در حال نابودی است.
۷- باغ تخت؛ سند تمدن کهن شیراز
یکی از جاذبه‌های تاریخی و متمدن استان فارس، باغ تخت شیراز است که توسط اتابک قراچه در قرن پنجم و در سال ۴۸۰ هجری قمری ساخته شده است. این سازه در قسمت شمالی شیراز و در میان دامنه بابا کوهی قرار دارد. این بنا را برای دژ و قلعه نگهبانی ساخته بودند که طی سال‌ها به یک جاذبه و مکانی گردشگری تبدیل شد.
باغ تخت شیراز به دلیل نام سازنده اش به( باغ قراچه) معروف بوده و تا به امروز همچنان استحکام و زیبایی خود را حفظ و آوازه‌ایی بس بلند را به همراه دارد .
باغ تخت به قلم نویسندگان
نام و نشان باغ تخت شیراز، از زبان و قلم افراد بسیاری تراوش شده است. نویسنده و جهانگردی فرانسوی به نام تاورنیه که در دوران صفوی به شیراز سفر کرده و بازدیدی از این مکان داشته است. تاورنیه درباب باغ تخت می‌نویسد: باغ تخت شیراز باغی سرسبز با عمارتی نه طبقه که هر کدام به دیگری راه دارند. در این باغ تماشایی، دریاچه ای زیبا با درختانی سرسبز و بلند در جلوی عمارت قرار گرفته و آب و هوای بسیار خوبی دارد .
امروزه این باغ تحت تصرف نیروهای نظامی نزاجا قرار دارد و متاسفانه با مرور زمان به یکی از جاذبه های فراموش شده شیراز تبدیل میشود. بازدید از تمام قسمت های آن غیر ممکن است. اما می‌توانید از بخش‌های دیگر و جاذبه های اطراف این مکان تاریخی دیدن کنید.
۸- آرامگاه بابا کوهی یادگار دیلمان
آرامگاه باباکوهی یکی از جاذبه های طبیعی و گردشگری شیراز است که در شمال این شهر و نزدیک به دروازه قرآن در دامنه کوه صبوی واقع شده است.
این آرامگاه مکانی گردشگری و تفریحی و مخصوص گردشگران کوهنورد است که به طبیعت و کوه علاقه زیادی دارند. مقبره باباکوهی با این همه زیبایی، همچنان یکی از جاذبه های فراموش شده شیراز است.
درباره باباکوهی
باباکوهی یا ابواعبدالله بن عبیدالله از علما و شعرای نامدار ایرانی بوده که بزرگان زیادی از او نام برده اند. جامی در کتاب نفحات الانس مربوط به قرن نهم، چندین بار نام باباکوهی را ذکر کرده است.
باباکوهی متولد ۳۲۷ هجری شمسی بوده است. در سال های پایانی عمر خود یعنی ۴۳۲ هجری شمسی، به دامنه کوه صبوی مهاجرت کرده و همان جا به آرامگاه این عالم فرهیخته تبدیل شده است.
ناگفته نماند که این عالم تا زمان حکومت فرهاد میرزا معتمدالدوله حاکم استان فارس هیچ سنگ قبر و آرامگاهی نداشته و به دستور معتمدالدوله سنگ قبری برای او تراشیده شد. مقبره باباکوهی سال ۱۳۷۹ در سازمان میراث فرهنگی کشور به ثبت رسید.
این آرامگاه چشم انداز بسیار زیبایی دارد. در اطراف آن پارکی کوهستانی با نام باباکوهی وجود دارد. شما عزیزان می‌توانید در اطراف این آرامگاه به اماکن تفریحی مختلف سر بزنید.
۹- موزه سنگ و گوهر دریای نور
بدون شک تا به حال بارها این شعر را شنیده‌اید که می‌گوید: قدر زر زرگر شناسد، قدر گوهر گوهری. اگر شما هم از ارزش صنایع دستی و ملی با خبر‌اید پس بهتراست سری به موزه سنگ و گوهر شیراز بزنید.
این موزه در خیابان عفیف آباد و باغ ارم است و با همکاری دانشگاه شیراز در سال ۱۳۹۰ ساخته شده است.
تاریخچه موزه سنگ و گوهر
از موزه سنگ تهران که بگذریم این دومین موزه باشکوه با بیش از ۱۴۰ نوع سنگ و گوهر مختلف و متفاوت است. ساخت این عمارت به دوران قاجاریه بازمی‌گردد و به دست معماری ماهر و کاربلد شیرازی به نام حاج محمد حسن خان ساخته شده است.
از نمونه آثار این موزه می‌توان به سنگ های قیمتی مثل الماس، کهربا، یاقوت و زیورآلات سنگی مانند گوشواره ها، گردنبند ها و… اشاره کرد.
با اینکه نمی‌توان از کل موزه بازدید کرد اما تنوع رنگ و لعاب آثار آن زیاد است. در سالن همکف، زمینی به وسعت ۳۰۰ متر به عنوان موزه دایر شده که برای بازدید گردشگران جالب و دیدنی است.
۱۰- مسجد جامع عتیق شیراز
مسجد عتیق یا آدینه یکی از جاذبه های فراموش شده شیراز است که همواره در کنار دیگر جاذبه های دیدنی این شهر مانند شاه چراغ یا تخت جمشید می‌درخشد.
این مسجد از ارزش بالایی در میان شیرازیان برخوردار است. از ویژگی‌های مهم این مکان تاریخی و گردشگری می‌توان به محل قرار گیری آن در کنار مسجد شاه چراغ اشاره کرد. یکی از درهای ورودی مسجد به شاه چراغ وصل میشود. همزمان از این دو جاذبه می‌توان دیدن کرد.
در گذشته این مسجد محل عبادت و راز و نیاز مسلمانان بوده و در آن به صورت دست جمعی قرآن خوانده شده است. حتی یک قرآن سی جزئی در مسجد وجود دارد که در گوشه های آن نام مسجد نوشته شده است.
تاریخچه مسجد جامع عتیق
این سازه مربوط به دوره صفویان و حکومت عمر لیث صفاری است. در زمان‌های مختلفی از تاریخ مانند اتابکان و تیموریان یا حتی عصر حاضر به مرمت بخش های مختلف آن پرداخته شده است. معماری بی‌نظیر مسجد جامع عتیق، خبر از وجود هنرمندان ا استعداد و فوق‌العاده گذشته کشور ایران می‌دهد. دی ماه ۱۳۱۰، این مکان تاریخی با شماره ۷۲ در میان آثار ملی کشور به ثبت رسید.
مدارک قدیمی نشان می‌دهند که مسجد جامع عتیق بر روی آتشکده ای ساخته شده و مربوط به دوران پیش از اسلام است. در زمان ایلخانان به دستور شاه اسحاق اینجو ساختمانی به نام دارالمصحف در حیاط بنا شد که از آن به عنوان کتابخانه استفاده می‌شد.
۱۱- نقش رستم
نقش رستم یکی دیگر از بهترین جاذبه های فراموش شده شیراز است که تاریخ سه دوره باشکوه کشور ایران یعنی هخامنشیان، ایلامیان و ساسانیان را در خود جای داده است.
افراد علاقه‌مند به تاریخ و باستان‌شناسان کشور توجه خاصی به این منطقه دارند. نقش رستم یک تخته سنگ بزرگ و قدیمی است. سه کتیبه با ارزش را تا به الان برای جهانیان حفظ کرده و اززیبایی خاص و منحصر به فردی برخوردار است.
این مکان در مرودشت است اما به خاطر نزدیک بودنش به شهر شیراز از جاذبه های شیراز محسوب میشود. نقش رستم۱۰ کیلومتر با تخت جمشید و ۳ کیلومتر با نقش رجب فاصله دارد.
چرا نقش رستم؟
شاید برایتان این سوال پیش بیاید که اسم این جاذبه از چه چیزی گرفته شده؟ و چرا نامش که سه کتیبه مربوط به سه دوره مختلف در آن حکاکی شده باید نقش رستم باشد؟
بله حدستان درست است. این رستم همان رستم شاهنامه فردوسی است که به نام و یادش این مکان تاریخی را نام گذاری کرده اند. در واقع طبق داستان‌ها، این تخته سنگ همان مکانی است که رستم بر اسکندر پیروز شد. بجز این همه راز و رمز نقش رستم، این مکان کهن و دیرینه آرامگاهی برای چهار پادشاه کشور ایران (داریوش، اردشیر اول، اردشیر دوم و خشایار شاه) است.
۱۲- سرای مشیر شیراز
برای رفتن به سرای مشیر یکی دیگر از جاذبه های دیدنی شهر شیراز، بد نیست اول سری به بازار وکیل بزنید و از زیبایی های این جاذبه هم لذت ببرید. از آنجا می‌توان به راحتی به سرای مشیر رفت.
معماری خاص وسبک ایرانی زمان قاجار و حکومت فتحعلی شاه است که جذابیت سرای مشیر را دو چندان کرده است. طبق کتیبه ایی که دراین بازار موجود است، این سرا به واسطه ابوالحسن خان مشیرالملک وقف شده است. وقف‌نامه آن بالای در ورودی بازار قرار دارد.
بازسازی سرای مشیر
این سرا به خاطر قدمت دیرینه‌اش مدت‌ها خاک گرفته بود که به دستور فرح دیبا در سال ۱۳۴۸ دستی بر سر و روی آن کشیده شد و این بازار را مرمت و بازسازی کردند. همچنین در سال ۱۳۴۷ سرای مشیر جاذبه فراموش شده شیراز با شماره ۴۲۴ در آثار کشور به ثبت ملی رسید. مغازه‌های این بازار همچنان به کرایه داده شده تا گرد روزگار در آن همچنان بچرخد و زیبایی‌اش پایدار بماند.
۱۳- خانه زینت الملوک
خانه زینت الملوک ملکی قدیمی که مربوط به دوره قاجار و سال۱۲۹۰ هجری قمری است. این خانه یکی از باشکوه ترین جاذبه های تاریخی شهر شیراز است و در کنار دیگر جاذبه های آن ( شاهچراغ، تخت جمشید، نقش رستم و…) خود نمایی میکند. ساخت این خانه ۱۲ سال طول کشیده است.
این خانه تاریخی از نیاکان زینت الملوک به او رسیده است. کتیبه‌ای در اتاق آینه کاری نصب شده است که به دست چاکر درگاه، ابوالقاسم شیرازی نوشته شده و تاریخ پایان ساخت خانه را مشخص میکند.
سرانجام خانه زینب الملوک
نمای چوبی این ساختمان در میان گل و گیاه و سرسبزی حیاط آن چشم اندازهای زیبا و بی‌نظیری را رقم می‌زند که گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند . بعد از مرگ بانو زینت الملک، این خانه به دست عبدالله خان قوامی افتاد و پس از فروش آن، به موزه‌ای زیبا برای همگان تبدیل شد.
۱۴- آب انبار وکیل یا همان موزه آب شیراز
آب انبار وکیل یکی از آب انبار های کریم خان است که از زیبایی و شکوه بسیاری برخوردار است. این مکان به عمیق‌ترین موزه گالری آب کشور معروف شده است. این آب انبار در سال ۱۳۵۱ با شماره ۹۳۵ در آثار کشور به ثبت ملی رسید.
آب انبار وکیل، در گذشته به عنوان مکانی برای ذخیره آب شهر شیراز در فصول گرم سال استفاده شده است که در میان مردم از اهمیت بالایی نیز برخوردار بوده است.
برای ورود به مخزن بزرگ آب انبار وکیل اول از ۲۷ پله سنگی رو به زیر زمین عبورمی‌کنید. آب انبارها با ارتفاع ۶۰ متری از زمین قرار دارند که کارشان تصفیه آب بوده است.
موزه گالری آب انبار به دست میراث فرهنگی برپا شده و هدف آن آشنایی مردم با سیستم های توزیع آب در گذشته‌های دور است.
۱۵- آرامگاه خواجوی کرمانی
سری به شمال شیراز و آرامگاه زیبای خواجوی کرمانی میزنیم که در دامنه کوه صبوی واقع شده است. خواجه کرمانی یا نام اصلیش کمال الدین ابوالعطا محمود بن علی بن محمود یکی از شاعران و عارفان بنام ایرانی بوده و در کرمان متولد شده است.
این عالم دانا در طول زندگی‌اش به اماکن زیادی از جمله عراق، مصر، شام، اصفهان و ری سفر کرده که حاصل این جست و جوی علمی، یک دیوان و پنج مثنوی است.
زندگی و مرگ خواجوی کرمانی
وی سال ۶۸۹ در کرمان متولد و سال ۷۵۲ هجری قمری در شهر شیراز و در تنگ الله اکبر به خاک سپرده شد. آرامگاه او در سال ۱۳۱۵ تاسیس شد.
در طی سالیان این آرامگاه جزو جاذبه های فراموش شده شیراز بوده اما امروزه گردشگران زیادی را به خود جذب میکند چرا که از زیبایی بالایی برخوردار است.
۱۶- رصدخانه ابوریحان بیرونی شیراز
قابل توجه افراد علاقه مند به نجوم و ستاره شناسی، رصدخانه ابوریحان بیرونی یکی از جاذبه های معروف و مشهور ایران است که بازدید از آن هم علمی و هم تفریحی محسوب میشود.
این رصد خانه به دلیل قرار گیری‌اش در تپه چمران به رصد خانه چمران نیز معروف است. سال ساخت آن اسفند ماه ۱۳۵۵ است و امروزه به یکی از مکان های آموزش علم نجوم و اختر فیزیک تبدیل شده است که بازدید از آن به دو جنبه پژوهشی و مشاهداتی صورت می‌پذیرد.
پژوهش هایی در زمینه مطالعات در مورد ستارگان، سیاهچاله‌ها، کهکشان‌ها، قانون نسبیت عام انیشتین و علم انرژی و تاریکی صورت می‌گیرد. این ساختمان سه طبقه‌ایی، حدود ۴۰۰ متر مربع مساحت دارد که سه گنبد متحرک و چندین اتاق برای جلسات، اتاق کار و عکاسی و آشپزخانه دارد.
سخن آخر…
در این مقاله با برخی از با ارزش‌ترین جاذبه‌های تاریخی شیراز مثل خانه‌ی میرزا حسن چهره نگار و حوض ماهی سعدی آشنا شدید. جاذبه‌هایی که حتی توسط مسئولین میراث فرهنگی هم به فراموشی سپرده شده‌اند. ما از شما مسافران شهر شیراز می‌خواهیم که به آنها توجه کنید و دوباره اسم آنها را در فهرست جاذبه‌های توریستی شیراز زنده کنید.
اگر می‌خواهید تجربه‌ای خاص و متفاوت از سفر به شیراز را برای خود رقم بزنید، حتماً از این جاذبه‌های فراموش شده دیدن کنید.
