در فکر سفر به بندر ترکمن هستید اما نمی‌دانید این بندر دقیقاً کجاست و چه جاهایی برای دیدن دارد؟ در ابتدا باید بگوییم که بندر ترکمن یکی از بهترین مقاصد گردشگری کشور است و در غرب استان گلستان قرار دارد. نام قبلی این بندر «بندر شاه» بوده است و از اولین شهرهای ایران بود که راه آهن به آن کشیده شد.
این شهر در سال ۱۹۲۷ توسط رضاشاه تأسیس شد و در آن زمان دارای ۳ اسکله بود که هنوز می‌توان برخی از بقایای آنها را به چشم دید. این بندر توریستی در قسمت جنوب شرقی دریای خزر قرار دارد که قطعا زیبایی آن را افزایش داده است. لباس خاص مردم ترکمن، یکی از خیره کننده‌ترین دیدنی‌های این منطقه است. اکثر ساکنان این شهر ترکمن و سنی مذهب هستند اما سایر اهالی فارس، ترک، ارمنی، قزاق و مازندرانی هستند.
در اینجا شما را با تمام خصوصیات این بندر زیبا آشنا می‌کنیم. اطلاعات این مقاله سفر به بندر ترکمن را برای شما دلچسب‌تر خواهند کرد.
برای اجاره سوئیت در بندر ترکمن روی لینک کلیک کنید.
موقعیت جغرافیایی بندر ترکمن
بندرترکمن که در کرانه دریای خزر قرار دارد، حدود ۳۷۳ کیلومتر با تهران فاصله دارد. همچنین کمتر از یک ساعت با شهر گرگان فاصله دارد. بنابراین امکان دیدن هر دو شهر در سفر وجود خواهد داشت. در شمال، در کنار ترکمنستان است. کردکوی و گرگان در جنوب آن قرار دارند. آق قلا از شرق و خلیج گرگان و دریای خزر از غرب با آن همسایه هستند.
این شهر در یک دشت واقع شده است، اما به دلیل بالا آمدن سطح دریا، افزایش رسوب و تغییرات آب و هوایی، الگوهای آب و هوایی آن به شدت تغییر کرده است. بندرترکمن آب و هوای نیمه خشک دارد اما نسیم و رطوبت دریای خزر گرما را قابل تحمل می‌کند. این شهر بارندگی چندانی ندارد و میانگین دمای آن ۱۷.۸ درجه سانتیگراد است. بهترین فصل برای سفر به بندر ترکمن ، فصل بهار است.
تاریخ بندرترکمن
بر اساس شواهد باستان شناسی اعتقاد بر این است که این شهر برای اولین بار در زمان حکومت ترکان سلجوقی توسط ترکمن‌ها سکونت داشته است. اما به دلیل اینکه در زمان رضاشاه پهلوی به‌عنوان شهر به ثبت رسیده، یکی از شهرهای تازه‌تأسیس ایران محسوب می‌شود. به همین دلیل ابتدا آن را «بندر شاه» می‌نامیدند، اما سپس به «بندر ترکمان» تغییر نام داد. برای زیباتر شدن این شهر و مطابق با اصول شهرسازی، شاه از معماران و مهندسان بلژیکی خواست تا برای شهرسازی این شهر برنامه ریزی کنند. بنابراین جدای از زندگی سنتی قوم ترکمن در این منطقه، باز هم می‌توان دقت و نظم این شهر را دید.
جمعیت‌شناسی، آداب و رسوم و آیین‌ها
مردم شهر ترکمن بیشتر ماهیگیر و کشاورز هستند. زنان نیز در بندرترکمن مشغول به کار هستند که اکثراً قالی می‌بافند و شغل اصلی آنها به حساب می‌آید. آنها در کنار فرش‌های زیبا، کوسن‌های زیبا و سجاده‌های ترکمنی نیز می‌بافند. این صنایع دستی زیبا را می‌توانید در سفر به بندر ترکمن به عنوان سوغات ارزشمند، برای دوستان خود تهیه کنید.
نزدیک به ۷۰ درصد مردم این بندر به زبان ترکی صحبت می‌کنند در حالی که ۳۰ درصد باقی مانده به زبان‌های فارسی و قزاقستانی صحبت می‌کنند. مردم بندرترکمن خیلی به اسلام عمل می‌کنند. قالی‌های این منطقه با نقوش و طرح‌هایی عرضه می‌شوند که به زیبایی گذشته تاریخی منطقه را به تصویر می‌کشند. از آنجایی که فرش‌ها دستباف هستند، در این زمینه بسیار محبوب و ارزشمند هستند.
یکی از بزرگ‌ترین چیزهایی که در بندرترکمن می‌توانید ببینید سنت‌های آنهاست که یکی از آنها سنت‌های عروسی و دیگری لباس‌های سنتی است که مردم می‌پوشند. آنها بسیار رنگارنگ و چشم نواز هستند. ترکمن‌ها همیشه رنگ‌های روشن می‌پوشند به همین دلیل همیشه شادتر و سرزنده‌تر از مردم شهرهای بزرگ به نظر می‌رسند. مردان کلاه پوستی و لباس قرمز گشاد به نام دون و زنان دامن گشاد به نام کوئینک می‌پوشند. اگر دوست دارید می‌توانید در سفر به بندر ترکمن از آنها بخواهید که لباس محلی را به شما بدهند. آنها از دیدن توریست‌ها که لباس محلی‌‌شان را می‌پوشند خوشحال می‌شوند.
جشن ها و مناسبت‌های بندرترکمن
ترکمن‌ها رمضان را با شادی فراوان جشن می‌گیرند. پختن نان روغنی و سرو آن در مساجد و برای همسایگان معمول است. زنان اغلب به آواز لاله می‌پردازند. این سنت به قرن‌ها پیش برمی‌گردد که عروس‌های جوان مجبور بودند قبیله خود را ترک کنند و توسط شوهرانشان به مناطق دوردست برده می‌شدند. این آهنگ سنتی درباره عشق زندگی و درد جدایی است.
در اعیاد قربانی(عید فطر یا عید قربان) که تقریباً ۵ روز است، ترکمن‌ها به ضیافت و جشن می‌پردازند. این زمانی است که درهای خانه خود را به روی غریبه‌ها باز می‌کنند و آنها را به شرکت در جشن خود دعوت می‌کنند. از غریبه‌ها هم با غذاهای محلی خوشمزه پذیرایی می‌کنند.
غذاهای سنتی بندرترکمن
هیچ سفری بدون چشیدن طعم غذاهای محلی آن شهر و دیار کامل نمی‌شود. بندرترکمن نیز یکی از شهرهایی است که خوش طعم‌ترین غذاهای سنتی را دارد و توصیه می‌شود در سفر به بندر ترکمن حتماً این غذاها را امتحان کنید. چکدرمه پرطرفدارترین غذای استان گلستان است.
غذاهای سنتی بندر ترکمن شامل:
چکدرمه
این غذا شباهت زیادی به استامبولی دارد و به طور خاص در بندرترکمن و شهرستان آق قلا در استان گلستان طبخ می‌شود. اگر به خوردن غذاهای خاص و متفاوت علاقه دارید، حتماً چکدرمه بندر ترکمن را امتحان کنید. این غذا به چکدیرمه یا چگدریمه نیز معروف است و به روش سنتی درون یک دیگ مخصوص به نام «قازان» آماده می‌شود. به طور معمول از گوشت، برنج، پیاز، رب گوجه‌فرنگی، روغن، نمک و فلفل برای تهیه چکدرمه استفاده می‌شود.
بورک
این غذا شباهت زیادی به دونات دارد و با انواع گوشت، سیب زمینی، سبزی و … پر می‌شود و معمولا در ماه مبارک رمضان طبخ می‌شود. برای درست کردن بورک خوشمزه ترکمنی، باید مقداری گوشت چرخ کرده تهیه کنید. چند عدد سیب‌زمینی را آب‌پز کنید و بکوبید. سپس به همراه مقداری پیاز و نمک به گوشت اضافه کنید و کمی ورز دهید تا مخلوط شوند. این مخلوط را در لای خمیر بورک بپیچید و به‌شکل یه نیم‌دایره در بیاورید. اطراف خمیر را باید با دست فشار دهید تا به هم بچسبد و مخلوط بیرون نریزد. این لقمه‌های خمیری را درون روغن داغ سرخ کنید تا آماده خوردن شوند.
جاهای دیدنی
یکی از مهمترین و جذاب‌ترین بخش‌های سفر به ترکمن ، بخش بازدید از جاهای دیدنی آن است چون جاهایی دارد که نظیر آنها را در کمتر جایی می‌توان پیدا کرد. بیاید باهم نگاهی به جاهای دیدنی این بندر زیبا بیندازیم. اینها به ترتیب شامل:
جزیره آشوراده
معروف‌ترین مکان بندر ترکمن، جزیره آشوراده است. به چند دلیل: اینکه آشوراده تنها جزیره ایرانی دریای خزر است، یکی از مهمترین تالاب‌های جهان است، ۴۰ درصد خاویار ایران از این منطقه می‌آید و هر ساله این جزیره با منظره پرندگان مهاجر شگفت انگیز می‌شود. آشوراده تنها یکی از جزایر سه گانه بازمانده در غرب بندر ترکمن است. قلعه مثلثی شکل شمالی یادگاری از اشغال روس‌ها است که به ثبت ملی رسیده است. از بندر ترکمان می‌توانید با قایق به آشوراده بروید که تنها ۱۰ دقیقه با آن فاصله دارد.
بازاچه ساحلی بندر ترکمان
اگر می‌خواهید لباس‌های ترکمنی، پشمی، پشتی و شال و روسری‌های رنگارنگ ترکمن، قالی‌ها، لباس‌های سوزن‌دوزی شده، گردن‌بند، دست‌بند و گوشواره سوغاتی بخرید، می‌توانید همه را از ساحل بندر ترکمن خریداری کنید. این بهترین مکان برای خرید سوغاتی در سفر به بندر ترکمن است. در صورت تمایل می‌توانید با قایق‌های پدالی به دریای پهناور بروید! اسکله در غرب بندر واقع شده است.
منطقه شکار ممنوع صوفیکم
برای مشاهده گونه‌های کمیاب حیات وحش مانند روباه ترکمان و کوچک‌ترین پستاندار ایران که حشره خوار کوتوله است می‌توانید به این منطقه شکار ممنوعه مراجعه کنید. اهمیت این تالاب به دلیل پرنده‌ای در خطر انقراض مانند اردک سفید و عقاب کوتوله سفید است. در فصل زمستان این منطقه مملو از پرندگانی است که پس از سفر بسیار به آن منطقه رسیده‌اند. گونه‌های منحصر به فرد و کمیاب مانند عقاب کوتوله سفید و اردک از آفریقا و اروپا، هند و چین، ترکمنستان و چند فلات دیگر به ایران می‌آیند و زمستان را در این منطقه سپری می‌کنند. مرداب صوفیکم محل زندگی ۱۳۰ پرنده از جمله ۹ گونه پرنده مهاجر و ۱۲ گونه پرنده بومی است.
دوشنبه بازار بندر ترکمن
در سفر به بندر ترکمن ، بهتر است سفر خود را طوری برنامه ریزی کنید که بعدازظهر دوشنبه در آنجا باشید. دوشنبه بازار بندر ترکمن یکی از جاذبه‌های این بندر است و صنایع دستی بندر ترکمن را می‌توان در آن یافت. زنان و مردان صنایع دستی رنگارنگ ترکمن خود را در این بازار به تصویر می‌کشند. اگر به هر دلیلی در جای دیگری از بندر سوغاتی‌های گران قیمت ترکمن پیدا کردید، می‌توانید انواع اقلام را با قیمت‌های مناسب از این بازار خریداری کنید. دوشنبه‌ها در بازار بندر ترکمان می‌توانید کوله پشتی، قالیچه، سوزن دوزی و جواهرات و بسیاری از انواع صنایع دستی دیگر پیدا کنید. دوشنبه بازار بندر ترکمان در ورودی این شهر قرار دارد.
روستای قره قشلی
بندر ترکمان سرزمین اسب‌های مسابقه است و هر ساله در فصل بهار گردشگران زیادی از مسابقات اسب سواری و کورس‌های بهاره بندر ترکمن بازدید می‌کنند. اگر دوست دارید در سفر به بندر ترکمن این مسابقات اسب دوانی را ببینید، به روستای قره قشلی در ۱۰ کیلومتری شرق بندر ترکمان و در وسط بندر ترکمن به سمت گرگان بروید. همچنین علی آباد کتول فاصله چندانی با بندرترکمان ندارد، بنابراین می‌توانید از جاذبه‌های گردشگری علی آباد کتول نیز دیدن کنید.
تالاب گمیشان
این یکی دیگر از مکان‌های عالی برای دوستداران پرندگان است زیرا هر ساله پرندگان مهاجر زیادی در زمستان به این تالاب می‌آیند. آنها بیشتر از روسیه مهاجرت می‌کنند زیرا در زمستان برای آنها بسیار سرد می‌شود. فلامینگوها، قوها، عقاب‌های شاهنشاهی شرقی، لک لک و بسیاری از پرندگان زیبای دیگر در این تالاب دیده می‌شوند. پس فراموش نکنید که دوربین خود را برای گرفتن زیباترین تصاویر از این پرندگان به همراه داشته باشید.
ترکمن صحرا
ترکمن صحرا سرزمینی رویایی است که تقریباً ۲ ساعت با بندر ترکمن فاصله دارد. همچنین دارای جاذبه‌های بسیار خوبی از جمله قبرستان سنگی، آبشار کبودوال، برج گنبد کاووس و مهمترین آنها گورستان خالد نبی است. اگر دوست دارید در سفر به بندر ترکمن سرسبزی و زیباترین و رنگارنگ‌ترین مناظر را ببینید، به ترکمن صحرا سر بزنید. ما به شما اطمینان می‌دهیم که اینجا برای شما و همراهانتان بسیار سرگرم کننده و خاطره انگیز خواهد بود.
چگونه به بندر ترکمن برسیم؟
بندرترکمن دارای راه آهن است که به راحتی می‌توانید با قطار از شهرهای دیگر مانند تهران یا گرگان به این شهر بروید. همچنین اجاره خودرو در شهر گرگان و رسیدن به این مکان در کمتر از یک ساعت آسان خواهد بود. با این حال، ما همچنان به شما توصیه می‌کنیم که تورها را انتخاب کنید، زیرا راهنماها می‌توانند به شما کمک کنند تا جواهرات پنهان هر شهر را نیز ببینید.
در بندرترکمن کجا اقامت کنیم؟
می‌توانید هتل‌های عالی در بندر ترکمن پیدا کنید یا در اقامتگاه‌های بوم گردی اقامت کنید. اما از آنجایی که شهر گرگان نیز به بندرترکمان بسیار نزدیک است، می‌توانی د ازهتل‌های گرگان را برای اقامت خود انتخاب کنید و برای سفرهای یک روزه به بندرترکمن یا ترکمن صحرا برنامه ریزی کنید.
فرش ترکمن
یک چیز مهم دیگر که باید قبل از سفر به بندر ترکمن بدانید این است که قالی ترکمن دارای ویژگی‌های مهمی از جمله ساده بودن است که مطابق با نیاز مردم بافته می‌شود. با این وجود، برخی از قالی‌های ترکمنی استادانه‌تر و طرح‌های بیشتری دارند و می‌توان آن را قالی‌های لوکس نامید. فرش ترکمن بر خلاف سایر قالی‌های ایرانی مانند تبریز، کرمان، کاشان یا قم، رنگ محدودی دارد و بیشتر دارای رنگ‌های تیره مانند مشکی، قرمز تیره، خاکستری، آبی سرمه‌ای و … است.
موسیقی ترکمن
موسیقی ترکمنی یک فرهنگ ناملموس است که در سراسر منطقه جغرافیایی ترکمن صحرا مشترک است. این موسیقی غنی در ایران و کشورهای همسایه ترکمنستان و افغانستان شنیده می‌شود. در مجموع، موسیقی ترکمنی الهام گرفته از طبیعت و فرهنگ است و هنگام نواختن، صدای مهاجرت اقوام، جاری شدن آب، وزش باد، بافتن قالیچه، چرخش چرخ‌ها و غیره را در بر می‌گیرد.
سخن آخر…
همانطور که گفته شد بندرترکمن به طور مرتب میزبان مسابقات اسب سواری است و مردم را از دور و نزدیک به خود جذب می‌کند. تماشای این مسابقات در سفر به بندر ترکمن واقعاً هیجان انگیز و سرگرم کننده است. این شهر همچنین یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری در بین گردشگران ایران است. حتماً باید یک بار در طول زندگی خود از این مکان دیدن کنید. غذاهای این شهر ساحلی واقعاً چشیدنی هستند، در سفرتان آنها را از دست ندهید.