سیستان و بلوچستان، سرزمین فرهنگ و تمدن‌های کهن، فقط با طبیعت منحصربه‌فرد و تاریخ پرشکوهش شناخته نمی‌شود. یکی از جذاب‌ترین بخش‌های سفر به این استان، آشنایی با بهترین غذاهای استان سیستان و بلوچستان است. غذاهایی که ترکیبی از ادویه‌های خاص، سبک آشپزی بومی و محصولات محلی هستند و طعمی ماندگار در ذهن مسافران باقی می‌گذارند. اگر قصد سفر به چابهار، زاهدان یا سایر شهرهای استان را دارید، پیشنهاد می‌کنیم حتما با این خوراک‌های سنتی آشنا شوید و تجربه‌ای ناب از سفر خود بسازید.
معرفی بهترین غذاهای استان سیستان و بلوچستان
1. تنورچه
تنورچه یکی از محبوب‌ترین غذاهای سنتی بلوچستان است که با گوشت گوسفند تازه آماده می‌شود. گوشت به‌صورت قطعه‌های کوچک در تنور یا روی آتش کباب می‌شود و طعمی بی‌نظیر دارد. در سفر به زاهدان و چابهار حتما این غذا را امتحان کنید.
2. بت ماش (خوراک محلی بلوچ)
بت ماش غذایی است که از ماش، ادویه‌های محلی و سبزیجات تازه تهیه می‌شود. این غذا علاوه بر خوشمزگی، ارزش غذایی بالایی دارد و یکی از سالم‌ترین خوراک‌های سنتی این منطقه به شمار می‌آید.
3. تباهگ (گوشت خشک شده)
تباهگ یا گوشت نمک‌سودشده، غذایی سنتی و خاص بلوچستان است. گوشت را با نمک و ادویه خشک کرده و سپس می‌پزند یا سرخ می‌کنند. این روش قدیمی باعث ماندگاری طولانی گوشت در مناطق گرم و بیابانی می‌شد.
4. اوبریشیم (آش محلی)
یکی از آش‌های پرطرفدار در بلوچستان، اوبریشیم است که با حبوبات، سبزیجات محلی و ادویه‌های معطر طبخ می‌شود. این غذا معمولا در مهمانی‌ها و مراسم سنتی سرو می‌گردد.
5. چانگال (دسر محلی)
چانگال یک دسر شیرین و انرژی‌زا است که از خرما، آرد و روغن محلی درست می‌شود. بلوچ‌ها معمولا این دسر را در ماه رمضان یا جشن‌ها آماده می‌کنند و طعمی دلچسب دارد.
6. خوراک ماهی (غذای ساحلی بلوچستان)
در شهرهای ساحلی مثل چابهار، غذاهای دریایی جایگاه ویژه‌ای دارند. خوراک ماهی با استفاده از ادویه‌های محلی طبخ می‌شود و به دلیل نزدیکی به دریا، همیشه تازه و خوشمزه است.
7. پلو بلوچ
یکی از غذاهای خوش‌رنگ و لعاب بلوچستان، پلو بلوچ است. برنج محلی همراه با ادویه‌های خاص و گوشت یا مرغ طبخ می‌شود. این غذا بیشتر در مهمانی‌ها و مراسم رسمی سرو می‌شود.
8. کلوچه بلوچی
کلوچه بلوچی یک شیرینی محلی خوش‌طعم است که معمولا با خرما یا مغزیجات پر می‌شود. این کلوچه را می‌توانید در بازارهای محلی سیستان و بلوچستان پیدا کنید.
9. تنورچه مرغ
علاوه بر تنورچه گوسفندی، نسخه مرغی آن نیز طرفداران زیادی دارد. مرغ با ادویه‌های مخصوص در تنور یا روی ذغال پخته می‌شود و طعمی خاص پیدا می‌کند.
10. تباهگ (گوشت دودی سیستانی)
تباهگ یکی از اصیل‌ترین غذاهای سیستانی است که با گوشت دودی و نمک‌سود شده تهیه می‌شود. در گذشته برای نگهداری طولانی‌مدت گوشت، آن را دودی می‌کردند و هنگام پخت با برنج یا نان محلی سرو می‌کردند. طعم دودی و عطر خاص این غذا باعث شده که همچنان یکی از محبوب‌ترین خوراک‌ها در سیستان باشد.
11. بت ماش (آش ماش محلی)
بت ماش غذایی ساده و در عین حال مقوی است که با ماش، پیاز و ادویه‌های محلی پخته می‌شود. این آش بیشتر در روزهای سرد سال مصرف می‌شود و انرژی زیادی به بدن می‌دهد. عطر ماش تازه در کنار طعم ملایم آن، بت ماش را به یکی از غذاهای پرطرفدار خانوادگی تبدیل کرده است.
12. تنورچه (کباب محلی)
تنورچه یکی از غذاهای خوشمزه و سنتی بلوچستان است که با گوشت تازه بره درست می‌شود. گوشت به صورت درسته یا تکه‌ای در تنورهای گِلی پخته می‌شود و عطر دودی و طعم نرم و آبدار آن زبانزد مسافران است. این غذا معمولاً در مهمانی‌ها و جشن‌ها سرو می‌شود.
13. سوراغ (چاشنی محلی)
سوراغ یک چاشنی خاص بلوچستانی است که از ترکیب تمر هندی، خرما، دوغ و ادویه‌های محلی به دست می‌آید. این چاشنی بیشتر به همراه نان‌های محلی یا غذاهای گوشتی خورده می‌شود و طعم ترش و شیرین آن کاملاً منحصربه‌فرد است.
14. چلبک (نوعی نان محلی)
چلبک نانی محلی و خوش‌طعم است که در سیستان و بلوچستان بسیار رایج است. این نان با خمیر ساده‌ی آرد و آب درست می‌شود و در روغن داغ سرخ می‌گردد. چلبک معمولاً در وعده صبحانه یا همراه با چای سرو می‌شود و گاهی به همراه سوراغ یا خرما هم مصرف می‌گردد.
خرما و شیرینی‌های محلی
خرما یکی از محصولات مهم این منطقه است. بلوچ‌ها از خرما برای تهیه انواع شیرینی‌ها و دسرهای سنتی مثل حلوای خرما و رولت خرما استفاده می‌کنند که در سفر به این استان نباید از دست بدهید.
15- لندو
لندو شیرینی خوشمزه ای که با خرما، گندم برشته و کنجد درست می شود .لندو بسیار مقوی است و از خوراکی های خوشمزه و ساده ی سیستان و بلوچستان به شمار می رود .
جاهای دیدنی سیستان و بلوچستان
سفر به سیستان و بلوچستان فقط با غذا کامل نمی‌شود! در کنار امتحان کردن خوراکی‌ها، می‌توانید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی هم دیدن کنید:
- سواحل مکران و بندر چابهار: بهشت طبیعت‌گردها و علاقه‌مندان به غذاهای دریایی.
- کوه‌های مینیاتوری چابهار: منظره‌ای شگفت‌انگیز برای عکاسی و طبیعت‌گردی.
- قلعه ناصری ایرانشهر: نمادی از تاریخ غنی این استان.
- تالاب لیپار (تالاب صورتی): یکی از عجیب‌ترین جاذبه‌های طبیعی ایران.
- چشمه گل افشان در چابهار از زیباترین جاذبه های طبیعی ایران
بهترین زمان سفر به سیستان و بلوچستان
آب‌وهوای این استان در تابستان بسیار گرم است. بهترین زمان برای سفر به سیستان و بلوچستان، پاییز، زمستان و اوایل بهار است. در این فصل‌ها علاوه بر گردش در طبیعت، می‌توانید غذاهای محلی متنوع را در بهترین شرایط تجربه کنید.
مسیر دسترسی به سیستان و بلوچستان
برای سفر به این استان، راه‌های مختلفی وجود دارد:
- هوایی: پرواز مستقیم به زاهدان، چابهار و ایرانشهر.
- زمینی: جاده‌های اصلی از کرمان و هرمزگان به سیستان و بلوچستان متصل می‌شوند.
- ریلی: خط راه‌آهن زاهدان یکی از مسیرهای امن و جذاب برای سفر است.
اقامت در سفر به سیستان و بلوچستان
برای داشتن سفری راحت‌تر، می‌توانید از طریق سپنجا اقامتگاه‌های محلی، هتل‌ها و سوئیت‌های سیستان و بلوچستان را رزرو کنید. این کار علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، به شما امکان می‌دهد تجربه‌ای اصیل از زندگی محلی داشته باشید.
برای اجاره سوئیت مبله در زاهدان اینجا را کلیک کنید.
سوالات متداول (FAQ)
۱. معروف‌ترین غذای محلی سیستان و بلوچستان چیست؟
تنورچه و تباهگ از مشهورترین غذاهای این استان هستند که گردشگران حتما باید امتحان کنند.
۲. آیا غذاهای محلی بلوچستان تند هستند؟
بله، بیشتر غذاهای این منطقه با ادویه‌های خاص و گاهی تند طبخ می‌شوند.
۳. کجا می‌توان غذاهای سنتی بلوچستان را امتحان کرد؟
در رستوران‌های محلی زاهدان، چابهار و حتی در اقامتگاه‌های بوم‌گردی.
۴. بهترین زمان برای امتحان غذاهای سنتی چه موقع است؟
در تمام طول سال می‌توانید این غذاها را پیدا کنید، اما فصل پاییز و زمستان زمان مناسبی برای سفر و امتحان غذاهاست.
۵. آیا در سیستان و بلوچستان دسرهای محلی هم وجود دارد؟
بله، دسرهایی مثل چانگال و شیرینی‌های خرمایی از محبوب‌ترین دسرهای محلی هستند.
